Μπόρις Τζόνσον, ή όταν το ψέμα έχει κοντά ποδάρια

Η πτώση του Μπόρις Τζόνσον δεν είναι μόνο η πτώση ενός πρωθυπουργού, αλλά είναι η κατάρρευση ενός ολόκληρου πολιτικού υποδείγματος που βασίσθηκε στα data, στην επικοινωνία, στα fake news και τον εθνικισμό.

Αποδείχθηκε ότι τα κλεμμένα προσωπικά δεδομένα από την Cambridge Analytica, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο δημοψήφισμα για το Brexit και την εκλογή Τζόνσον, δεν μπόρεσαν να τον κρατήσουν στην εξουσία. Έτσι αποδεικνύονται και τα όρια του
«κατασκοπευτικού καπιταλισμού» και της χειραγώγησης των πολιτών.

Οι μεγάλες εταιρείες επικοινωνίας (η κυβέρνηση Μητσοτάκη μίσθωσε την Palantir), ικανοποιούν αυτό που θέλει κάθε επιχείρηση, κάθε κυβέρνηση και κάθε πολιτικό κόμμα, τη σιγουριά δηλαδή μιας εγγυημένα πετυχημένης διαφήμισης(παλιότερα αποκαλούνταν προπαγάνδα). Για να το πετύχουν αυτό χρειάζεται να κάνουν προβλέψεις. Και για να κάνουν προβλέψεις, απαιτείται να έχουν πληροφορίες, δηλαδή πολλά δεδομένα(data). Πώς θα συλλέξουν αυτές τις πληροφορίες; Παρακολουθώντας τους ανθρώπους μέσω των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών(Facebook, twitter, Instagram, Google…). Ξέρουν τι κάνει ο πολίτης αργά το βράδυ, τι νευρώσεις έχεις, τι ανάγκες, τι προσδοκίες, την προσωπικότητά του. Όλα αυτά τα δεδομένα διοχετεύονται σε συστήματα που κάνουν όλο και καλύτερες προβλέψεις για το τι θα κάνουμε, ακόμη και το ποιοι θα γίνουμε. Αυτός είναι ο λεγόμενος «κατασκοπευτικός καπιταλισμός» που επωφελείται από την συνεχή παρακολούθηση των ανθρώπων. Με τα δεδομένα που συλλέγουν «χτίζουν» μοντέλα που προβλέπουν τις πράξεις μας. Όποιος έχει το καλύτερο μοντέλο κερδίζει! Ό,τι έχουμε κλικάρει, ό,τι έχουμε δει, όπου έχουμε κάνει λάικ, προστίθεται για να κάνει το μοντέλο πιο ακριβές. Έτσι, μπορούν να κάνουν ακριβείς προβλέψεις για τις συμπεριφορές μας, ακόμα και για τα συναισθήματά μας.

Γενικός στόχος είναι η χειραγώγηση με εξαπάτηση και δόλο. Το πιο φοβερό ψέμα ήταν το σύνθημα ότι «70 εκατομμύρια Τούρκοι θα μεταναστεύσουν στην Αγγλία», όταν αυτός είναι ολόκληρος ο πληθυσμός της Τουρκίας!

Να, όμως, που έρχεται η ζωή για να διαλύσει τα ψέματα και να αποκαλύψει τους ψεύτες. Ακόμη και ο Ντόμινικ Κάμινγκς, ο θρύλος της ολιστικής προπαγάνδας του Τζόνσον, αυτός που ανακάλυψε το κεντρικό σύνθημα: «Τake back control» – «Επανακτήστε τον έλεγχο», τον εγκατέλειψε.  

 Ο καιρός που πανηγύριζαν οι μεγα-νάρκισσοι, οι Κύριοι Όλος ο Κόσμος του Κάφκα, ο Αρον Μπανκς και ο Μέρσερ, οι «λύκοι» της πολιτικής, όπως ο Φάρατζ και ο Τζόνσον, έχει παρέλθει. Η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει άγρια την Βρετανία και οι εθνικιστές του Brexit δεν έχουν απάντηση.

Γιατί οι Συντηρητικοί, αντί να παίξουν το χαρτί της βρετανικής ενότητας, αποφάσισαν να παίξουν το χαρτί του αγγλικού εθνικισμού. Δηλαδή του διχασμού, της μετατόπισης του αιτίου της κρίσης σε κάποιον Άλλο. Για όλα φταίνε οι ΑΛΛΟΙ, «οι αλήτες», οι ξένοι, οι μετανάστες, οι Γερμανοί. Μετά ο μεγάλος Άλλος ήταν η ΕΕ. Τώρα ο μεγάλος άλλος δεν υπάρχει. Κι απέμεινε μόνος του ο Μπόρις Τζόνσον! Αυτός θα φαγωθεί...

Στην Αγγλία ξεσπάει η οργή της Μεσαίας Τάξης. Έχουμε την «… αίσθηση της αδικίας που σιγόβραζε, την πικρία απέναντι στο οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο που είχε κατακλέψει το λαό και την είχε σκαπουλάρει, τη σιωπηλή οργή της μεσαίας τάξης…» γράφει ο Τζόναθαν Κόου.

Και τώρα;

 «Την έχουμε γαμήσει… ολοκληρωτικά και ανεπανόρθωτα. Επικρατεί ένα χάος. Όλοι τρέχουν πανικόβλητοι σαν αποκεφαλισμένα κοτόπουλα. Κανείς δεν έχει την παραμικρή ιδέα τι να κάνει…», καταλήγει ο συγγραφέας της "Μεσαίας Αγγλίας".