Μια απάντηση στον Τ. Θεοδωρόπουλο: Οι γυναικοκτονίες δεν είναι φυσικό φαινόμενο

“Η μητέρα μου ήταν το ισχυρό πρόσωπο στην οικογένεια”, γράφει ο Τ. Θεοδωρόπουλος(Καθημερινή 22.7.2021). Και συνεχίζει:  “Ως εκ τούτου, δυσκολεύομαι να κατανοήσω τη γενίκευση που ορίζει την ελληνική κοινωνία ως αμιγώς πατριαρχική.”. Έχει δίκιο ο Θεοδωρόπουλος, και στη δική μου οικογένεια η μητέρα μου και οι γιαγιάδες μου ήταν τα “ισχυρά πρόσωπα”. Αλλά μόνο στην οικογένεια. Έξω απ’ αυτή το ισχυρό πρόσωπο ήταν ο άνδρας.  

 “Και όταν διαβάζω κάποιους που προσπαθούν να αναγάγουν δύο ειδεχθείς δολοφονίες γυναικών(σ.σ. εννοεί της Καρολάιν και της Γαρυφαλιάς) στην πατριαρχική δομή της κοινωνίας μας, δεν μπορώ να μην τους συγκρίνω με όσους κατηγορούσαν τον φιλελευθερισμό της ελληνικής οικονομίας για την κατάρρευση. Ποιος φιλελευθερισμός και ποια πατριαρχία;”, αναρωτιέται ο Θεοδωρόπουλος αμφισβητώντας την πατριαρχική δομή της ελληνικής κοινωνίας. Το "αμιγώς πατριαρχική" ως εκ θαύματος εξαφανίστηκε και γίνεται η φοβερή σύνδεση με τους επικριτές του “φιλελευθερισμού”, όπου συγχέεται -ακούσια ή εκούσια- ο δημοκρατικός φιλελευθερισμός με τον νεοφιλελευθερισμό της Θάτσερ και της Σχολής του Σικάγου.

Ισχύει η θέση του Θεοδωρόπουλου ότι δεν υπάρχει πατριαρχία στην ελληνική κοινωνία; Κατηγορηματικά όχι. Για την ακρίβεια, η ισχύς των γυναικών στο σπίτι επιβεβαιώνει απόλυτα ότι η πατριαρχική δομή και αντίληψη επικρατούν στην ελληνική κοινωνία. Όπως δείχνει το ειδικό Ευρωβαρόμετρο 465 για την ισότητα των δύο φύλων στην Ευρώπη, οι Έλληνες σε ποσοστό 69% συμφωνούν με τη θέση ότι ο πιο σημαντικός ρόλος για μία γυναίκα είναι να φροντίζει το σπίτι της και την οικογένεια. Στον αντίποδα βρίσκεται το αντρικό στερεότυπο όπου "ο πιο σημαντικός ρόλος ενός άνδρα είναι να βγάζει λεφτά". Οι Έλληνες υποστήριξαν αυτή την άποψη σε ποσοστό 65%.

Το σχήμα: γυναίκες ισχυρές στο σπίτι και οι άντρες “να φέρνουν τα λεφτά”, εξακολουθεί να ισχύει και συνιστά το θεμέλιο λίθο της πατριαρχίας της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό αρχίζει, όμως, να αλλάζει. Οι άντρες που αδυνατούν να αντιληφθούν τις κοινωνικές αλλαγές, τις αλλαγές στις σχέσεις των δύο φύλων, τις αναφορές που έχουν χαθεί, φοβούνται ότι χάνουν την «αρσενικότητά» τους, την ταυτότητά τους. Η αυτονόμηση των γυναικών βιώνεται ως απώλεια της δικής τους εξουσίας, ως απώλεια της προσωπικής τους αξίας και αυτοεκτίμησης. Στο παραδοσιακό πατριαρχικό σχήμα, το να είσαι άντρας σήμαινε να είσαι ικανός να επιβάλλεσαι, να υπερασπίζεσαι τα δικαιώματά σου, να είσαι γενναίος, δυνατός, κυρίαρχος και ενίοτε επιθετικός. Τα στερεότυπα αυτά είναι βαριά για να τα επωμίζεται κάποιος σε μία κοινωνία που αλλάζει. Φοβάται και νιώθει αδύναμος, χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του. Εκείνοι που αδυνατούν να δεχθούν τις αλλαγές της κοινωνίας είναι οι μεγαλομανείς «ναρκισσιστικές προσωπικότητες», γράφει η ψυχίατρος Marie-France Hirigoyen. Η διαταραχή της ναρκισσιστικής προσωπικότητας(TPN) παρατηρείται κυρίως στους άντρες. Οι άντρες που θεωρούνταν δυνατοί, τώρα αποδεικνύονται εύθραυστοι και νοσταλγούν την εποχή που ως «αρχηγοί της φαμίλιας» είχαν πλήρη εξουσία πάνω στη γυναίκα και τα παιδιά, τότε που το πρότυπο της «θριαμβεύουσας αρσενικής δύναμης» ίσχυε.

Ο Τ. Θεοδωρόπουλος δεν μπορεί να δει ότι το πρόβλημα οφείλεται στις αλλαγές και την αδυναμία προσαρμογής των φαλλοκρατών ανδρών που βλέπει η Marie-France Hirigoyen. Γι’ αυτόν “η όλη συζήτηση περί «γυναικοκτονίας» έχει ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Δίνει διέξοδο στον καταπιεσμένο φεμινιστικό λυρισμό...”. Με άλλα λόγια, κάποιες γυναίκες ξεσηκώνουν τον κόσμο για να εκτονώσουν τον καταπιεσμένο φεμινιστικό λυρισμό τους. Την ίδια πάνω κάτω αντίληψη έχει και ο Ερντογάν και γι’ αυτό απέσυρε την Τουρκία από την σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (διεθνή σύμβαση για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών). Αλλά ο Θεοδωρόπουλος γενικεύει την επίθεση, υποστηρίζοντας ότι οι φεμινίστριες στοχεύουν στη θυματοποίηση και “η θυματοποίηση βολεύει τους επαγγελματίες των δικαιωμάτων.". Να και οι "πληρωμένοι", οι επαγγελματίες, αυτοί που τα παίρνουν, που "ψωμίζονται" απ' αυτό, υπονοεί ο χυδαίος Θεοδωρόπουλος! Για να ρίξει και τη χαριστική του βολή: Αυτοί, οι επαγγελματίες των δικαιωμάτων, αποκρύπτουν, γράφει, "...το γεγονός ότι η βία έχει γίνει ενδημικό φαινόμενο ακόμη και στις προσωπικές σχέσεις.”. Φοβερό επιχείρημα. Τρομερή απόκρυψη! Δεν φταίει για τις γυναικοκτονίες η πατριαρχική δομή της κοινωνίας, δεν φταίνε τα φαλλοκρατικά στερεότυπα, δεν ευθύνεται ο κακοήθης ναρκισσισμός(η νέα ονομασία του αρρωστημένου ατομικισμού, που θρέφει ο κανιβαλικός νεοφιλελευθερισμός), ούτε η αδυναμία των ανδρών να δεχθούν τις αλλαγές, φταίει η έξαρση της “βίας” γενικώς και αορίστως, της “βίας” που ενέσκηψε δίκην φυσικού φαινομένου! Τι ύψος σκέψης!

Όσο για τον όρο “γυναικοκτονία”, επιχειρεί να καταστήσει αυτό το είδος ανθρωποκτονίας ένα διακριτό αδίκημα. Παλιότερα οι δολοφονίες γυναικών συγκαλύπτονταν πίσω από τα λεγόμενα εγκλήματα "τιμής, ή τα "εγκλήματα πάθους’’(“τη σκότωσα γιατί την αγαπούσα...”!). Ο χαρακτηρισμός της δολοφονίας επομένως ως γυναικοκτονία συνιστά πράξη αντίστασης στην απόκρυψη μιας κοινωνικής πραγματικότητας, ξεσκεπάζει τη συνενοχή των σεξιστικών κοινωνιών μας και αποκαλύπτει αυτούς που οχυρώνονται πίσω από γενικεύσεις και μεταφυσικές αναφορές, αυτούς που επιμένουν στην απόλυτη εξατομίκευση της κάθε εγκληματικής ενέργειας, προσπαθώντας να διαμορφώσουν μεγάλα ψεύδη πάνω σε μισές αλήθειες, προκειμένου να υπεραμυνθούν του status quo, των κατεστημένων συντηρητικών  αρχών και αξιών, των φαλλοκρατικών στερεοτύπων. Μόνο που τα στερεότυπα αυτά θα συνεχίσει να τα αμφισβητεί με όλο και μεγαλύτερη δύναμη η ίδια η κοινωνία. Γιατί η Ελένη Τοπαλούδη, η Καρολάιν, η Γαρυφαλλιά, η Δήμητρα, η Ελένη στην Κέρκυρα, αλλά και ο Βαγγέλης στα Γιάννενα, ο Ζακ στην Αθήνα δεν είναι φαινόμενα μιας μεταφυσικής ενδημικής βίας κι ενός “φεμινιστικού λυρισμού”, είναι τα θύματα των φαλλοκρατικών στερεοτύπων μιας βαθιά ανταγωνιστικής, νεοφιλελεύθερης, πατριαρχικής κοινωνίας, της κοινωνίας μας...

*Η φωτογραφία είναι αρχείου