«Κοίτα τον εαυτό σου, ρε»!

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 14.10.22 ]

Μποτιλιάρισμα. Κανείς δεν αφήνει τη γυναίκα με το μικρό αμάξι από τον παράδρομο να περάσει. Μπαίνω μπροστά σε μία απαστράπτουσα μερσεντές και κάνω νόημα στον οδηγό να περιμένει λίγα δευτερόλεπτα. Η νεαρή γυναίκα περνάει ευγνωμονούσα. Αίφνης ο κύριος μερσεντές βγάζει το κεφάλι από το ανοιχτό παράθυρο και μου φωνάζει: «κοίτα τον εαυτό σου ρε»! Παγώνει το σύμπαν.

Ένας καταιγισμός εικόνων και αίματος κατακλύζει το κεφάλι μου: βλέπω το 12χρονο κοριτσάκι να βιάζεται μέσα σε μία απαστράπτουσα μερσεντές πίσω από το σταθμό των ΚΤΕΛ του Κηφισού. Παιδάκια 13 και 15 χρονών στα στενά της Ομόνοιας να πουλούν το σώμα τους για μισό καρβέλι ψωμί. Και χιλιάδες "κοίτα τον εαυτό σου, ρε" να προσπερνούν αδιάφοροι. Που να μπλέκουν.

«Κοίτα τον εαυτό σου ρεεεε»! Η ηχώ φθάνει ως τον Κολωνό και τις εσχατιές της εξαθλίωσης.

Θυμάμαι τον Κεν Λόουτς να λέει: «Μεγάλωσα τη δεκαετία του '40 και του '50 όταν η συνείδηση των ανθρώπων επέβαλε ότι καθένας έπρεπε να εργάζεται για το κοινό καλό. Αυτό δεν ισχύει πια. Όταν έφτασε η Μ. Θάτσερ και επέβαλε τη νεοφιλελεύθερη συνείδηση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τώρα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αναζητήσετε τον εαυτό σας, να σκεφτείτε ότι είστε μόνοι, ότι πρέπει να φροντίσετε τον εαυτό σας. Να θεωρήσετε τους άλλους ως ανταγωνιστές, εχθρούς, να σκεφτείτε τι μπορείτε να κάνετε καλύτερα από αυτούς. Όταν μεγαλώναμε, είμαστε όλοι μαζί, τώρα είναι ο ατομικισμός που επικρατεί. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα.».

«Κοίτα τον εαυτό σου, ρε»!

Ο ακραίος ατομικισμός, η ιδεολογία της δεξιάς, της Θάτσερ, του Μητσοτάκη, του Άδωνη.  

«Κοίτα τον εαυτό σου, ρε»!

Βαριά απάθεια, απόλυτη αδιαφορία για τον Άλλον, για το έγκλημα που συντελείται μπροστά σου, ριζικός ψυχωτικός αυτισμός. Οι ηθικές βάσεις της ανθρώπινης δέσμευσης λείπουν, δεν μας αφορά αυτό που συμβαίνει στους άλλους. Ενδιαφερόμαστε περισσότερο για μία νέα μάρκα αρώματος, τηλεόρασης ή παπουτσιών παρά για μία παγκόσμια καταστροφή, για την πείνα, την εξαθλίωση και την εκπόρνευση και τον βιασμό 12χρονων παιδιών. Βέβαια, υπάρχει η περιέργεια, υπάρχει μια κάποια συγκίνηση, αλλά είναι ταχύτατη, στιγμιαία. Ύστερα περνάμε σε κάτι άλλο: στην "κανονικότητα" της καθημερινής αγριότητας 

Αυτός ο παροξυσμός της αδιαφορίας είναι το καθολικό φαινόμενο της καπιταλιστικής κοινωνίας και του ακραίου, του άγριου ατομικισμού. Η συλλογικότητα αντικαταστάθηκε από έναν υπερδιογκωμένο και ταυτόχρονα αφελή ατομικισμό, που απεμπολεί κάθε μορφής κοινωνική δέσμευση, καθώς σημαίνει την απόσυρση του πολίτη από τη «μεγαλύτερη κοινωνία» και τον περιορισμό του στην πυρηνική οικογένεια. Κάθε συλλογική αξία και αναφορά απαλείφεται, καθιστώντας αδύνατη τη δημοκρατία και την ευγένεια ως καθημερινή πρακτική. Σ’ αυτό το έδαφος φύεται ο φόβος για τον Άλλο, τον ξένο, τον διαφορετικό, αφού ο καθένας έχει καταστεί «εξωτερικός» ως προς τον άλλο. Ο «άλλος» γίνεται πλέον η κόλασή μας. Ο ανταγωνισμός γίνεται αμείλικτος. Το κοινό μίσος και ο κοινός φόβος καθίστανται τα μόνα ενοποιητικά στοιχεία της καπιταλιστικής, νεοφιλελεύθερης κοινωνίας. 

«Κοίτα τον εαυτό σου, ρε»!

Δίπλα ξεσκίζεται ένα παιδί… ένας άνθρωπος

Εσύ, «Κοίτα τον εαυτό σου, ρε»!

……………………………………