Ο «διαστροφικός ναρκισσισμός» του βιαστή
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 23.02.21 ]Ο «διαστροφικός ναρκισσισμός» είναι μία διαταραχή της ναρκισσιστικής προσωπικότητας, η οποία είναι ακραία και επικίνδυνη.
Η έννοια του διαστροφικού ναρκισσισμού καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1986 από τον Γάλλο ψυχαναλυτή Paul-Claude Racamier. Οι διαστροφικοί νάρκισσοι αναγνωρίζουν τέλεια την οδύνη που προξενούν στον άλλο, αλλά τους αφήνει αδιάφορους, ή τους κάνει να χαίρονται.
Ο ορισμός του διαστροφικού νάρκισσου από τον Ρακαμιέ είναι ο εξής: «Ο διαστροφικός νάρκισσος είναι εκείνος που πιστεύει ότι δεν οφείλει σε κανέναν. Και είναι διαστροφικός καθώς επιδιώκει να υποχρεώνει τους άλλους να πληρώνουν το τίμημα της ναρκισσιστικής του διόγκωσης και της ασυλίας των συγκρούσεών του.» Με άλλα λόγια, ο διαστροφικός νάρκισσος έχει ανάγκη ως νάρκισσος ένα κοινό, και ως διαστροφικός έχει ανάγκη τη λεία.
Οι ναρκισσιστικές διαστροφές αποκρύπτονται πίσω από μία κουρτίνα γοητείας και κοινωνικού καθωσπρεπισμού. Η μεγαλομανία δεν είναι εμφανής καθώς κρύβεται πίσω από μια καλή εικόνα με έναν τόνο ηθικοπλαστικό, ενώ δεν έχουν κανέναν ηθικό φραγμό. Στην πραγματικότητα λειτουργούν σαν τα λαμπερά φώτα που γοητεύουν τα μελλοντικά θύματά τους.
Το 1941 ο Αμερικανός ψυχίατρος Hervey Milton Cleckley περιέγραψε στο βιβλίο του The Mask of Sanity (η μάσκα της υγείας), τα βασικά χαρακτηριστικά της ψυχοπαθητικής προσωπικότητας. Έκανε το πορτρέτο συμπαθητικών ανθρώπων, γοητευτικών, έξυπνων, που εμπνέουν εμπιστοσύνη, αλλά με μία μεγάλη συναισθηματική ψυχρότητα και μία εξαιρετική ικανότητα να χειραγωγούν τον άλλο, κάτι που είναι κοντά στη ναρκισσιστική διαστροφή.
Ο όρος «ψυχοπάθεια» αντικαταστάθηκε το 1952 από την «διαταραχή της αντικοινωνικής προσωπικότητας»(αδυναμία προσαρμογής στους κοινωνικούς κανόνες και τους νόμους, τάση εξαπάτησης(συνεχή ψεύδη, ψευδολογίες και αισχρότητες) για όφελος ή ευχαρίστηση, θέτοντας τον τόνο στην κοινωνική πλευρά αυτής της παθολογίας.
Οι διεστραμμένοι νάρκισσοι προκαλούν μεγάλες βλάβες, η προσωπικότητά τους λειτουργεί σχιζοειδώς, δεν υποφέρουν την οικογενειακή αρμονία και στρέφουν τα πρόσωπα το ένα εναντίον του άλλου…
Οι διαστροφικοί νάρκισσοι δεν παραδέχονται ποτέ τα λάθη τους και αποδίδουν όλες τις αποτυχίες τους στους άλλους. Αμύνονται με τον μηχανισμό της προβολής και επιρρίπτουν στον άλλο όλα όσα αρνούνται να δουν στους ίδιους. Όταν τείνουν να αποκαλυφθούν, μεταβάλλονται σε θύματα.
Οι διαστροφικοί νάρκισσοι έχουν στρατηγικές, ξέρουν ακριβώς τι κάνουν και υπολογίζουν τα πάντα στην παραμικρή λεπτομέρεια. Είναι υπολογιστές, γι’ αυτό ανελίσσονται στο πεδίο της εξουσίας. Είναι ικανοί στο να ψεύδονται, χωρίς να έχουν ενδοιασμούς, και είναι κοινωνικοί, κάτι που τους οδηγεί γρήγορα σε κοινωνική και υλική επιτυχία. Οι Αμερικανοί τους ονομάζουν «White collar psychopath» ή «successful psychopath».
Οι ρίζες του παθολογικού ναρκισσισμού
Η απίστευτη άνοδος του ναρκισσισμού πρώτα στις Ηνωμένες Πολιτείες και μετά σε ολόκληρο τον κόσμο, οφείλεται σε μία συνύπαρξη βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Η κουλτούρα της κοινωνίας επηρεάζει τον ψυχισμό και τα χαρακτηριστικά μιας προσωπικότητας, και αντιστρόφως.
Το 1979 ο κοινωνιολόγος Ρισάρ Σενέτ σημείωνε: «Δεδομένης της τεράστιας αύξησης των ψυχικών διαταραχών ναρκισσιστικού χαρακτήρα, εκπλήσσει ότι οι ψυχαναλυτές δεν αναζήτησαν, αν η κοινωνία στην οποία ζούσε αυτό το Εγώ δεν υπέθαλπε την εμφάνιση των συμπτωμάτων αυτών.» Οι καπιταλιστικές κοινωνίες προωθούν ένα ναρκισσιστικό πολιτιστικό περιβάλλον, μαζί με την εντολή να καταναλώνεις, να δοξάζεις την ατομικισμό στα κοινωνικά δίκτυα, στα τηλερεάλιτι, στην εκπαίδευση.
Η ατομικιστική κουλτούρα ενισχύεται από το γεγονός ότι το καπιταλιστικό σύστημα επιβραβεύει τους ναρκισσιστές και ενισχύει τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά του καθενός. Επίσης, τα ναρκισσιστικά άτομα, όντας εξαιρετικοί «ινφλουένσερ», ενισχύουν ακόμα περισσότερο τον ναρκισσισμό τους. Στην «ναρκισσιστική κοινωνία» τα χαρακτηριστικά του διαστροφικού ναρκισσισμού θεωρούνται θετικά προσόντα για να «επιτύχει» κάποιος και όχι αρνητικά. Από εδώ αρχίζει και η "νομιμοποίηση" των κάθε λογής εγκλημάτων…