Άρτα: Η «Μις Τζούλια» του Α. Στρίντμπεργκ στη Θεατρική Σκηνή του «Μακρυγιάννη»

Μετά από ένα κύκλο θεατρικών παραστάσεων ,η Ζωή Μπαρτζώκα επιστρέφει στον μέσα κύκλο της δημιουργίας της, στον ρυθμό και στο ύφος ενός σύγχρονου διθυράμβου, που την καθιέρωσε στη συνείδηση των Αρτινών θεατρόφιλων τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι ακριβώς μια «επιστροφή» , αλλά μια μετάβαση στην τροχιά ενός κύκλου με το ίδιο κέντρο αλλά μεγαλύτερη ακτίνα από την αμέσως προηγούμενη ομόκεντρη δημιουργία της. Η Ζωή Μπαρτζώκα επιστρέφει με την αριστοτεχνική παράσταση «Δεσποινίς Τζούλια» , το θεατρικό έργο του Άουγκουστ  Στρίνμπεργκ ,που γράφτηκε το 1888.

Πρόκειται για ένα έργο που θα σας αιχμαλωτίσει. Ένα θεατρικό, δραματικό, ερωτικό ποίημα.

Ο Στρίνμπεργκ έγραψε αρχικά κάποια δράματα ιστορικού χαρακτήρα, μεταξύ των ετών 1869 και 1882, που είχαν εμφανείς επιρροές από τον ρομαντισμό και τον στοχασμό του Kierkegaard, την ίδια περίοδο που δραστηριοποιούνταν έντονα στον χώρο της διήγησης. Αργότερα ξεκίνησε την έρευνα για μια πιο προσωπική ποιητική δραματουργίας, φλερτάροντας με τον νατουραλισμό. Σε αυτή τη δημιουργική φάση εμβόλισε τα έργα του με αυτοβιογραφικά στοιχεία, δίνοντάς τους μια γενική αίσθηση υπαρξιακής κρίσης. Έτσι γεννήθηκαν τα “νατουραλιστικά δράματά” του (Μις Τζούλια, Ο πατέρας, Οι πιστωτές), όπου η αλήθεια και οι χαρακτήρες των γαλλικών προτύπων παρέμειναν στην εξωτερική τροχιά, ενώ τα κείμενα ζωντάνευαν με τη σκοτεινή ανάλυση των εσωτερικών εντάσεων του ατόμου που βρισκόταν σε διαμάχη με το περιβάλλον όπου διαβιούσε. Τα κύρια θέματα ήταν κατά πρώτον η άγρια αντιπαράθεση άνδρα-γυναίκας για την ψυχολογική τους υπερίσχυση στην οικογένεια και την κοινωνία και, ως εκ τούτου, η γενική σκληρότητα και η υποκρισία που ρύθμιζαν τις ανθρώπινες σχέσεις. Κατά δεύτερον, υπήρχε η διαμάχη μεταξύ θρησκευτικής ανησυχίας και λογικής κρίσης στα πλαίσια της αδυναμίας για την κατάκτηση της πανανθρώπινης αξίας και αλήθειας. Τα κείμενα χαρακτηρίζονταν από μια βαθιά απογοήτευση και έναν έντονο μισογυνισμό. Οι ηρωίδες του Στρίνμπεργκ είναι πλάσματα δίχως συνείδηση, προικισμένα με διαβολικές προθέσεις, που ευελπιστούν στη διασπάθιση της ενέργειας των ανδρών …

Με πιστότητα  στην εποχή (19ο αιώνα) εκπληκτική , όχι μουσειακή, αλλά ολοζώντανη , η σκηνοθέτρια Ζωή Μπαρτζώκα ,γεμίζει το θεατρικό της έργο σιωπηλές συγκρούσεις , άηχες εντάσεις και κλεφτές ματιές στις ιδιωτικές ερωτικές σκηνές ,ικανές να συμπληρώσουν τα κενά και να σκιαγραφήσουν μια αδυσώπητη ερωτική μονομαχία ,που πότε ηρεμεί και πότε διαλύεται.

Πρόκειται για ένα έργο ,μοναδικά ευαίσθητο, διεισδυτικό ,περιγραφικό , ψυχολογικό ,που δείχνει το μεγαλείο της γυναίκας, την αντοχή της ,τη φύση της, τη στωικότητά της, την επιθετικότητά της, την αμφιθυμία της και την ερωτική δύναμή της. Το έργο αυτό  είναι οικοδομημένο  πάνω στην αιώνια αντιπαράθεση άνδρα-γυναίκας και στις εξοντωτικές ψυχολογικές και ψυχοφθόρες διενέξεις τους, με σκοπό την υπερίσχυση του καθενός,  επίσης  είναι οικοδομημένο πάνω στην πάλη των τάξεων.

Η Ζωή Μπαρτζώκα είναι από τα πρόσωπα που έχει χορτάσει επαίνους, για την ηθοποιία της και τη σκηνοθεσία της. Δεν τους κυνήγησε ποτέ. Δεν κάνει θέατρο για το θέατρο. Κάνει θέατρο για να πλουτίσει τον εαυτό της και τους ηθοποιούς, το κοινό που παρακολουθεί και όλοι μαζί να βοηθήσουν να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στην Άρτα. Η Ζωή Μπαρτζώκα είναι πάντα ακαταπόνητη, ευφάνταστη και ακμαία.

Η όμορφη Δεσποινίς Τζούλια, κόρη ενός σουηδού  κόμη, την παραμονή του θερινού ηλιοστασίου, διεγείρει  σεξουαλικά τον Τζον, τον υπηρέτη του πατέρα της, που είναι διαβασμένος, πολυταξιδεμένος  και  αρραβωνιασμένος με την μαγείρισσα Κριστίν. Το ερωτικό αυτό παιχνίδι είναι απλώς μια διέξοδος, είναι ένα παιχνίδι με τη φωτιά …Μόλις η ερωτική έλξη και η πολιορκία μετατραπεί σε  έρωτα, όλα ανατρέπονται και αρχίζουν  παθιασμένες συγκρούσεις μεταξύ τους …

Πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτυχία του έργου συνέβαλε η άψογη από κάθε άποψη σκηνοθεσία της Ζωή Μπαρτζώκα και των δυναμικών βοηθών της: Λεναρέτα Ρουμπάκη και Ντίνα Τρομπούκη και φυσικά την αιχμή του δόρατος, την υποκριτική ικανότητα της ταλαντούχας Ζηνοβίας Μήτση, εμβληματική φυσιογνωμία επάνω στη σκηνή, που με την απόδοσή της μας παρέσυρε και μας έκανε κοινωνούς στο σοβαρό ζήτημα της σύγκρουσης των δύο φύλων, της σύγκρουσης του αρσενικού-θηλυκού.

Η Ζηνοβία Μήτση δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας και κρατάει σχεδόν όλο το έργο επάνω της. Έχει εναλλαγές στις εκφράσεις και στον τόνο της φωνής της. Θαυμάσαμε την πειθαρχία που κατέχει επί σκηνής, που  αποπνέει τον αέρα της σιγουριάς.

Και οι τρεις ερμηνευτές ήταν υπέροχοι! Τι να πρωτοπεί κανείς γι’ αυτούς… Η Ζηνοβία Μήτση απέδωσε μια Δεσποινίς Τζούλια  βουτηγμένη στο συναισθηματικό κυκεώνα της, την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία της, αλλοτριωμένη από το προσωπικό της δράμα. Ένα ανδροβόρο θηλυκό που θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, κυρίως τη θηλυκότητα σε όλες τις εκφάνσεις της, προκειμένου να υπερισχύσει και να κερδίσει το παιχνίδι της εξουσίας. Εξέφρασε η Ζηνοβία στο μέγιστο, τις εντάσεις και τις απογοητεύσεις, που βιώνει η Τζούλια. Ο Κώστας Γρούμπας, για άλλη μια φορά, εντυπωσίασε με έναν δύσκολο ρόλο που του ανατέθηκε: ήταν πειστικός βαλές και αντικείμενο του πόθου, της ανώτερης κοινωνικά και διεκδικητικής Τζούλιας. Ωστόσο, απέδωσε ευρεία γκάμα συναισθημάτων και μας συγκίνησε με τις σκέψεις του. Οι δύο ηθοποιοί: Ζηνοβία Μήτση και ο Κώστας Γρούμπας έδεσαν ως θεατρικό δίδυμο. Αναμφισβήτητα, συμπλήρωναν ο ένας τον άλλο, στις ατάκες, όντας συγχρονισμένοι στην κίνηση, διέπονταν από κέφι, είναι γεγονός ότι μας μετέδωσαν τη ζωντάνια τους στο ακέραιο. Εξαιρετική ως ηθοποιός και η σκηνοθέτρια Ζωή Μπαρτζώκα, που παίζει με ρυθμό και ζωντάνια τον ρόλο της καμαριέρας Κριστίν.

Η «Δεσποινίς Τζούλια», είναι ένας σταθμός για τα θεατρικά δρώμενα καθώς προβάλλει πράξεις , σχέσεις και συμπεριφορές των κατεχόντων και αυτών που έχουν κάθε μορφή εξουσίας, όπου είναι ίδιες κι απαράλλαχτες ανά τους αιώνες και δεν διαφοροποιούνται στο ελάχιστο με την όποια εξέλιξη του κόσμου. Το αφεντικό θα είναι πάντα αφεντικό και ο υπηρέτης  πάντα υπηρέτης , ο εξουσιαστής θα είναι πάντα εξουσιαστής και ο εξουσιαζόμενος θα είναι πάντα εξουσιαζόμενος, ο άνδρας θα είναι πάντα άνδρας και η γυναίκα θα είναι πάντα γυναίκα, καθώς ο τρόπος με τον οποίο είναι συγκροτημένες οι κοινωνίες συντελεί στο να υπάρχουν ανισότητες στην κατανομή του πλούτου και  των δικαιωμάτων  ανδρών και γυναικών.

Ωραία μουσική,  πανέμορφα κοστούμια, εξαιρετικά σκηνικά και άρτιος φωτισμός βοήθησαν τις σκηνοθέτριες να κάνουν μια επιτυχημένη παράσταση.

Συγχαρητήρια σε όλους ανεξαιρέτους τους συντελεστές γι’ αυτή την άρτια από κάθε άποψη παράσταση.

Η παράσταση  «Δεσποινίς Τζούλια» με συγκλόνισε, ταυτόχρονα με έβαλε στη διαδικασία να σκεφτώ και εντέλει να νιώσω ότι η τέχνη του θεάτρου πέρα από καλλιτεχνική, είναι συνάμα διαδικασία πνευματική. Είναι μια παράσταση ώριμη και συμπαγής από κάθε άποψη. Αληθινές ερμηνείες όλων των συμμετεχόντων ,που βάζουν το θεατή κοινωνό των σοβαρών προβλημάτων, εγείροντας μέσα του συναισθήματα θυμού, στοργής και αλληλεγγύης.

Η θεατρική ομάδα του Μακρυγιάννη (του Σκουφά και της Α.Θ.Ο.Α.) είναι άμεσα συνδεδεμένες με την πόλη της Άρτας, είναι αλυσίδα με τον κοινωνικό ιστό της. Δεν είναι κάτι απόμακρο και για λίγους. Είναι στην καρδιά και είναι η καρδιά της πόλης και διέξοδος στη δύσκολη καθημερινότητα. Μακάρι να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία  ώστε να καμαρώνει όλη η χώρα γι’ αυτό.

Η «Δεσποινίς Τζούλια» είναι μία παράσταση που δεν πρέπει κανείς να χάσει (οι παραστάσεις συνεχίζονται   από Τρίτη 30 Απριλίου έως 5 Μαΐου).