Την ώρα που ο πλανήτης πλήττεται από την πανδημία, την πείνα και τους λιμούς. Όταν παιδιά στην Υεμένη πεθαίνουν από την πείνα (φωτογραφία) και άνθρωποι παρακαλούν για ένα κόκκαλο έξω από σουπερμάρκετ στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όταν οικογένειες θαλασσοπνίγονται στην προσπάθειά τους να σωθούν από τους εμφυλίους στην Αιθιοπία, στη Σομαλία, στη Συρία, από την κόλαση του Αφγανιστάν, όταν μικρά παιδιά δουλεύουν στις γαλέρες του Μπαγκλαντές και παγκόσμιων φιρμών για ένα κομμάτι ψωμί, την ώρα που μικροεπιχειρηματίες φυλακίζονται για μία ακάλυπτη επιταγή, η παγκόσμια ελίτ, δισεκατομμυριούχοι και πολιτικοί φοροδιαφεύγουν στους περίφημους φορολογικούς παραδείσους. Τα panama papers και οι διάφορες αποκαλύψεις δεν τους πτοούν. Νέες υπεράκτιες εταιρείες θα αντικαταστήσουν αυτές που αποκαλύφθηκαν. Τα Pandora papers είναι το καινούργιο σκάνδαλο, μέχρι το επόμενο. Νέες αποκαλύψεις, νέες σκανδαλώδεις αποκρύψεις του πλούτου, νέες παρανομίες.
Ένας βασιλιάς, επτά πρόεδροι και τέσσερις εν ενεργεία πρωθυπουργοί. Συνολικά 35 αρχηγοί κρατών (πρώην και νυν), εκατοντάδες πολιτικοί και κρατικοί λειτουργοί, υπουργοί, δικαστές, δήμαρχοι και στρατιωτικοί, καθώς και 120 δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες και ροκ σταρ από περισσότερες από 90 χώρες, δηλαδή η παγκόσμια ελίτ εμφανίζεται στα «Pandora Papers», στα 12 εκατομμύρια απόρρητα έγγραφα που προέρχονται από φορολογικούς παραδείσους, και τα οποία αποκτήθηκαν από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) 150 μέσων ενημέρωσης. Τα έγγραφα αυτά ελέγχθηκαν για περισσότερο από ένα χρόνο.
Οι δημοσιογράφοι της ICIJ είχαν πρόσβαση στα αρχεία δεκατεσσάρων διαφορετικών επιχειρήσεων, ειδικευμένων στη δημιουργία υπεράκτιων εταιρειών. Δεκατέσσερις κρίκοι στη μακρά αλυσίδα του κόσμου των offshore, όπου δεν ισχύουν οι κλασικοί κανόνες της οικονομίας (διαφάνεια, δικαιοσύνη, υπευθυνότητα). Τα ονόματά τους δεν λένε κάτι στο ευρύ κοινό: Trident Trust, DadLaw, SFM, Alcogal, Il Shin… αλλά όπως και η εταιρεία Mossack Fonseca, στην καρδιά του σκανδάλου «Panama Papers» το 2016, αυτές οι εταιρείες απλώνονται σε φορολογικούς παραδείσους με συνήθως καλά φυλαγμένα μυστικά (Μπελίζ, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Κύπρος, Ντουμπάι κ.λπ.).
Η έρευνα που διεξήγαγε η ICIJ, αποκαλύπτει ότι πολλοί αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κρύβουν την περιουσία τους πίσω από ανώνυμες εταιρείες κελύφη.
Αποκαλύπτουν τις κρυφές οικονομικές δραστηριότητες 35 ηγετών του κόσμου, στους οποίους περιλαμβάνονται εν ενεργεία και πρώην πρόεδροι, πρωθυπουργοί και αρχηγοί κρατών. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν και οι Έλληνες στο σκάνδαλο. Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι η Κύπρος συμπεριλαμβάνεται στους φορολογικούς παραδείσους.
Για αρκετά χρόνια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ηγήθηκε δικηγορικού γραφείου συνδεδεμένου με τον υπεράκτιο κόσμο που εξακολουθεί να φέρει το όνομά του: Νίκος Χρ. Αναστασιάδης & Συνεργάτες. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Le Monde , ο αρχηγός του ευρωπαϊκού κράτους εγκατέλειψε το γραφείο όταν εξελέγη αρχηγός του κυπριακού κράτους το 2013, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να διατηρήσει δύο κόρες του ως συνεργάτες στο γραφείο.
Το αφεντικό, επίσης, της μαφίας Raffaele Amato, που το όνομά του έχει συνδεθεί με πολλές δολοφονίες και εκτίει ποινή φυλάκισης 20 ετών (δε και Gomorra), χρησιμοποίησε μια εταιρεία κοχυλιών για να αγοράσει γη στην Ισπανία. Συνδεδεμένος με πολλές δολοφονίες, εκτίει ποινή φυλάκισης είκοσι ετών.
Είναι ακόμη εδώ, τα ονόματα του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, ο οποίος πραγματοποίησε αγορά ακινήτου στο Λονδίνο μέσω ξένης εταιρείας, και του πρώην υπουργού της Γαλλίας Ντομινίκ Στρος- Καν. Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολόντιμιρ Ζελένσκι.
Ο πρώην γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου διαβίβασε πολλά εκατομμύρια δολάρια αμοιβών του ως συμβούλου επιχειρήσεων μέσω μαροκινής εταιρείας που είναι απαλλαγμένη από φορολογία.
Για πολλές δεκαετίες ο πρώην πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Τόνι Μπλερ εμφανιζόταν ως πολέμιος της φοροαποφυγής. Τώρα τα Pandora Papers αποκαλύπτουν ότι ο ίδιος και η σύζυγός του είχαν αγοράσει μία offshore εταιρεία ακινήτων από την οικογένεια του Ζάγιεντ μπιν Ρασίντ αλ Ζαγιάνι, υπουργού Βιομηχανίας και Τουρισμού του Μπαχρέιν, με αποτέλεσμα να γίνουν ιδιοκτήτες ακινήτου αξίας 8,8 εκατομμυρίων δολαρίων (7,6 εκ. ευρώ), αποφεύγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο να πληρώσουν φόρους συνολικού ύψους 400.000 δολαρίων.
Τόσο η οικογένεια Μπλερ όσο και η οικογένεια Ζαγιάνι λένε ότι ο ένας δεν γνώριζε την εμπλοκή του άλλου. Η Τσέρι Μπλερ δηλώνει ότι ο σύζυγός της δεν είχε αναμειχθεί στη συναλλαγή αυτή. Σήμερα η εταιρεία έχει κλείσει.
Ένα άλλο όνομα που αναφέρεται στα Pandora Papers είναι ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις, ένας δισεκατομμυριούχος που εξελέγη το 2017 με την υπόσχεση να πατάξει τη διαφθορά. Τα στοιχεία που διέρρευσαν αποδεικνύουν ότι το 2009 ο Μπάμπις διοχέτευσε 22 εκατομμύρια δολάρια σε δίκτυο εταιρειών, προκειμένου να αγοράσει μία έπαυλη κοντά στην Κυανή Ακτή, η οποία μεταξύ άλλων διαθέτει δύο πισίνες και ιδιωτικό κινηματογράφο. Σύμφωνα με την τσεχική ιστοσελίδα Investigace.cz η ιδιοκτησία των εταιρειών αυτών δεν περιλαμβανόταν στη δήλωση περιουσιακών στοιχείων που είχε υποβάλει ο Αντρέι Μπάμπις. Ο ίδιος δεν απάντησε σε σχετικό ερώτημα του δικτύου. Μερίδιο σε εταιρεία με έδρα τις βρετανικές Παρθένες Νήσους κατείχε και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολόντιμιρ Ζελένσκι. Έναν μήνα πριν από τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 2019 ο πρώην ηθοποιός που έγινε πολιτικός είχε πωλήσει το μερίδιό του στην εταιρεία Maltex στον Σεργκέι Σεφίρ, στενό φίλο και συνεργάτη του.
Ο πρόεδρος του Ισημερινού Γκιγέρμο Λάσο έχει καταθέσει περιουσιακά στοιχεία σε δύο trust στην Νότια Ντακότα των ΗΠΑ.
Συνολικά, η Διεθνής Κοινοπραξία έχει εντοπίσει συνδέσμους μεταξύ περιουσιακών στοιχείων τοποθετημένων σε υπεράκτιες εταιρείες 336 ηγετών και πολιτικών προσωπικοτήτων πρώτης γραμμής. Όλοι αυτοί έχουν δημιουργήσει περί τις 1.000 υπεράκτιες εταιρείες, περισσότερο από τα δύο τρίτα των οποίων βρίσκονται στις βρετανικές Παρθένους Νήσους.
Τι είναι τα «Pandora Papers»;
Το "Pandora Papers" είναι μια συλλογική έρευνα που διεξάγεται από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ) σε συνεργασία με 150 διεθνή μέσα ενημέρωσης. Βασίζεται στη διαρροή σχεδόν 12 εκατομμυρίων εμπιστευτικών εγγράφων, που διαβιβάστηκαν από ανώνυμη πηγή στο ICIJ, από τα αρχεία δεκατεσσάρων εταιρειών που ειδικεύονται στη δημιουργία υπεράκτιων εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους (Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Ντουμπάι, Σιγκαπούρη, Παναμάς, Σεϋχέλλες…).
Πέντε χρόνια μετά τα «Panama Papers», η έρευνα αποκαλύπτει την έκταση των καταχρήσεων της υπεράκτιας βιομηχανίας οφσόρ. Δείχνει πώς αυτό το σύστημα ωφελεί εκατοντάδες υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και πώς οι νέοι φορολογικοί παράδεισοι έρχονται να πάρουν τη θέση αυτών που αποκαλύπτονται.
