Black Friday...

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 25.11.24 ]

Η Black Friday είναι μία αμερικάνικη ιδέα, η οποία όπως και τόσες άλλες αναπαράγεται παντού. Άλλη μία «τελετουργία» στους «ναούς» της αγοράς που θα κάνει το θαύμα του γάμου της Κανά, πολλαπλασιάζοντας τα κέρδη!

Εδώ «Ο μετωνυμικός επαναληπτικός λόγος του εμπορεύματος ξαναγίνεται μια μεγάλη συλλογική μεταφορά, δηλαδή μια ανεξάντλητη και θεαματική σπατάλη που είναι η σπατάλη της γιορτής, όπως στην τελετουργία του δώρου» (Μποντριγιάρ).

Στο εμπορικό κέντρο παρέχονται λίγο απ’ όλα: μπαρ, ρεστωράν, σινεμά, μαγαζιά πώλησης... Σ’ αυτό το πάνθεον της κατανάλωσης όμως έχει χαθεί το νόημα. Εδώ το περιβάλλον των ανθρώπων δεν είναι οι άλλοι άνθρωποι αλλά τα αντικείμενα και «όπως το λυκόπαιδο που γίνεται λύκος για να ζήσει μαζί με τους λύκους», έτσι κι εμείς γινόμαστε λειτουργικοί, όπως τα αντικείμενα. Η καταναλωτική κοινωνία συνιστά μία θεμελιώδη μετάλλαξη της οικολογίας του ανθρώπινου είδους, όπου όλα διέπονται πια από το νόμο της αγοράς. Γι' αυτό όλοι έχουμε γίνει «εμπορεύματα» που έχουν ζύγι και τιμή.

Η "παγίδα" εδώ συνίσταται στο ότι στην αγορά αποκτάς ορατότητα, δηλαδή ύπαρξη! Γιατί μαζί με αυτό που αγοράζεις, παίρνεις και "αναγνώριση"! Ένα νέο αυτοκίνητο δεν είναι μόνο ένα μέσο μεταφοράς, έχει και κάτι παραπάνω απ' αυτό που είναι, έχει κάτι συμβολικό που προσθέτει "κύρος"! Άρα καναλώνεις για να "αξίζεις", για να θεωρείσαι πετυχημένος, για να σε "βλέπουν", για να αναγνωρίζεσαι.

Καταναλώνουμε λοιπόν για να "υπάρχουμε", μόνο που αυτή η αγοραία ύπαρξη είναι συνυφασμένη με το «μαύρο» στο μυαλό και την αδυναμία να σκέφτεται κανείς κριτικά…