Ο Άγιος Κωνσταντίνος δεν ήταν και τόσο... άγιος

[ Κώστας Κάππας / Ελλάδα / 21.05.25 ]

Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Flavius Valerius Constantinus γεννήθηκε το 285 μ.Χ. στην Ναϊσσό, κοντά στην σημερινή Σόφια και πέθανε το 337 μ.Χ. στην Νικομήδεια, σημερινό Ιζμίτ στην Τουρκία. Ήταν γιός του ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Κωνστάντιου Α’ του Χλωρού, Ιλλυριού κατώτερης κοινωνικής προέλευσης. Αν και ο Κωνσταντίνος τον παρουσίαζε ψευδώς, όχι μόνο ως αριστοκράτη, αλλά και ως “ευσεβή χριστιανό”, ο Κωνστάντιος λάτρευε το δωδεκάθεο και ιδιαίτερα τον θεό Άρη, απέλυσε τους χριστιανούς από το στράτευμα και κατέστρεψε εκατοντάδες εκκλησίες. Για την μητέρα του, την “Αγία” Ελένη, ο Κωνσταντίνος διέδιδε ότι ήταν Βρεττανή πριγκίπισσα, ενώ στην πραγματικότητα ήταν ειδωλολάτρισσα σερβιτόρα σε ένα καπηλειό των Βαλκανίων. Η ίδια με μηχανορραφίες έκανε παράνομο δεσμό με τον Κωνστάντιο τον Χλωρό, τον έπεισε να χωρίσει την νόμιμη σύζυγό του Θεοδώρα και να την εκτοπίσει μαζί με όλη της την οικογένεια σε μια πτέρυγα του παλατιού, εξασφαλίζοντας με αυτήν την δολοπλοκία τον θρόνο για τον γιο της. Η ανώτερη ρωμαϊκή τάξη ονόμαζε τον Κωνσταντίνο “γιό της παλλακίδας”.

Ο Κωνσταντίνος ήταν εξαιρετικά φιλοπόλεμος, διακρινόμενος από “φρικτή σκληρότητα”, “άνθρωπος του πολέμου”, “αγιοποιημένος δολοφόνος”, “έκαψε ζωντανούς τους συμμάχους του Γότθους” σύμφωνα με τους ιστορικούς. Διεξήγαγε δεκάδες μάχες στον Ρήνο, καθυπόταξε (306 μ.Χ., 310 μ.Χ.) τους Βρούκτερους (γερμανικά φύλα) και έκαψε τα χωριά τους. Το 332 μ.Χ. στην Μαρκιανούπολη (κοντά στην σημερινή Βάρνα της Βουλγαρίας) δολοφόνησε με ξίφος, πείνα και παγωνιά δεκάδες χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά.

Είναι δυστυχώς γεγονός επίσης ότι έστειλε αμέτρητους αιχμαλώτους στην αρένα, για να τους ξεσκίσουν τα λιοντάρια και οι αρκούδες, προς τέρψιν του όχλου. Η ιδέα του Κωνσταντίνου να ρίχνει τα θύματά του στην αρένα είχε τόση απήχηση, ώστε καθιερώθηκε μόνιμα. Υπήρξε ο εμπνευστής των φρικιαστικών αγώνων του Κολοσσαίου… 

Πολιτικά ο Κωνσταντίνος έδρασε αδίστακτα: Κατάργησε την Τετραρχία (4 συναυτοκράτορες, Κωνσταντίνος, Μαξέντιος, Μαξιμίνος Δαϊας, Λικίνιος) εκτοπίζοντας τους άλλους 3 και έγινε μονοκράτορας. Ας σημειωθεί ότι ο Μαξέντιος δεν ήταν σε καμμία περίπτωση ο φρικτός άθεος τύραννος και διώκτης των χριστιανών (τους οποίους υποτίθεται ότι έσωσε από την σφαγή ο Κωνσταντίνος) που παρουσίαζε η προπαγάνδα των κληρικών. 

Την ίδια στιγμή, οι κολακείες και η δουλοπρέπεια του κλήρου για το πρόσωπο του Κωνσταντίνου γιγαντωνόντουσαν: “ο Θεός ήταν φίλος και προστάτης του Κωνσταντίνου γλυτώνοντάς τον από τις επιθέσεις των μιαρών”, “…sacratissimus / παναγιότατος, θείο φως, sacra majestas / ιερή μεγαλειότητα, σωτήρας, ανώτερος ηγεμόνας, ευλαβής, προστάτης του καλού, προπύργιο του Χριστιανισμού, vicarious Christi / αντιπρόσωπος του Χριστού, δέκατος τρίτος Απόστολος, nostrum numen / θεότητα”, “βγάζοντας από την μέση μερικούς κακούς, σώζει μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας”. Αντάλλαγμα για τον ανώτερο κλήρο; Αναγνώριση του Χριστιανισμού ως επίσημη θρησκεία, τεράστια ισχύ και αμύθητο πλούτο. Χαρακτηριστικά, η συνήθεια που εγκαινίασε ο Κωνσταντίνος της παροχής άφθονου χρήματος και ιδίως τεράστιων εκτάσεων γης στον κλήρο, κατέληξε, με την πάροδο του χρόνου, η Εκκλησία τον Μεσαίωνα να κατέχει το ένα τρίτο (!) της Ευρωπαϊκής γης.

Η βαθιά και οδυνηρή τομή στην Ιστορία της Εκκλησίας προκλήθηκε αποκλειστικά από τον Κωνσταντίνο. Τους τρεις πρώτους αιώνες μετά Χριστόν, η Εκκλησία ήταν έντονα έως φανατικά αντιπολεμική. Δίδασκε ότι δεν μπορεί ο χριστιανός να κατατάσσεται στον Στρατό, να καταδικάζει σε θάνατο από διοικητική θέση, να φονεύει ο ίδιος για οποιονδήποτε λόγο. Με τον Κωνσταντίνο μοιραίο πρόσωπο, η Εκκλησία έγινε πολεμοχαρής, δικαιολογεί τον φόνο, ακόμη και τις μαζικές σφαγές, στο όνομα της Χριστιανοσύνης και της πίστης στον αυτοκράτορα. Χαρακτηριστικά η Σύνοδος της Αρελάτης (σημερινή Arles, Γαλλία) το 314 επί Κωνσταντίνου, αποφασίζει “με την συμφωνία του Αγίου Πνεύματος και των αγγέλων του” τον αφορισμό (!) των χριστιανών που αρνούντο να πάρουν όπλα στον στρατό για να μην αναγκαστούν να σκοτώσουν. Το Χριστιανικό Κράτος με διάταγμα του Κωνσταντίνου τιμωρεί με αποκεφαλισμό τον λιποτάκτη στρατιώτη, θάνατο στην πυρά για όποιον τον περιθάλπει. Το σύνθημα “Εν τούτω νίκα” (“Ο αυτοκράτορας νικά, όπως ο Σταυρός και ο Χριστός”) σφράγισε τον θάνατο της έως τότε φιλειρηνικής Εκκλησίας. Χαρακτηριστικό του πολεμοχαρούς πολιτικής του Κωνσταντίνου, ήταν ο διωγμός της χριστιανικής αίρεσης των Δονατιστών. Οι σφαγές, η καταστροφή περιουσιών και οι εξορίες (317 μ.Χ.) σε βάρος τους χαρακτήρισαν τον πρώτο χριστιανικό διωγμό, ο οποίος διεξήχθη στο όνομα της Εκκλησίας, μαρτύρια από χριστιανούς για χριστιανούς.

Οι σφαγές τις οποίες διέπραξε, σε συνδυασμό με τα διθυραμβικά εγκώμια του ανώτερου κλήρου, έως και ψαλμωδίες (!) για αυτόν, θεμελίωσαν, στα πλαίσια του χριστιανισμού, μία εντελώς νέα έννοια της θρησκευτικότητας με πολιτικό και στρατιωτικό χαρακτήρα, την ονομαζόμενη “αυτοκρατορική θεολογία”, η οποία είχε καταστροφικές συνέπειες και η επίδρασή της έφτασε έως την εποχή μας. Ο Κωνσταντίνος με αμιγώς πολιτικά κίνητρα (την εδραίωση της αυτοκρατορικής εξουσίας μέσω της θρησκευτικής ενότητας), θεμελίωσε κατά τους ιστορικούς, την σημερινή καταστροφική “Χριστιανική Δύση” με απόλυτη προτίμηση στην Μοναρχία από την οποιαδήποτε λαϊκή Δημοκρατία. 

Όλα αυτά, δεν τον εμπόδισαν να δοξάζει ταυτόχρονα με τον Ιησού και τον “ανίκητο θεό” Ήλιο (κατείχε ισόβια το αξίωμα του Μεγάλου Ποντίφικα – Pontifex Maximus στο ειδωλολατρικό Ιερατικό Συμβούλιο), να σκαλίζει τον θεό Ήλιο στα νομίσματα της αυτοκρατορίας και να καταφεύγει στην ειδωλολατρική μαντεία και στους …χρησμούς για να παίρνει σημαντικές αποφάσεις. Επίσης, στα πλαίσια της λατρείας του Ήλιου και για να διαφοροποιηθεί από τους Εβραίους, αντικαθιστά την αργία του Σαββάτου με αυτήν της Κυριακής, την diei Solis (ημέρα του Ήλιου - Sunday).

Ο τίτλος του Μεγάλου Ποντίφικα δεν τον εμπόδισε όμως, βλέποντας την επικράτηση των χριστιανών, από το 319 μ.Χ., να μεταστραφεί και να καταστρέψει περίφημα μνημεία της Αρχαιότητας ή/και να κλέψει τα υλικά τους και το χρυσάφι τους για να κτίσει την Κωνσταντινούπολη, την Νέα Ρώμη. Απαγόρευσε την μαντεία και οιωνοσκοπία, ειδωλολατρικές θυσίες και εορτές, κατέστρεψε αμέτρητα θεϊκά είδωλα, δήμευσε αγάλματα και περιουσίες ναών, έκλεισε το Σεράπειο (Αλεξάνδρεια), τον ναό του Θεού Ήλιου (Ηλιούπολη), το ιερό του Ασκληπιού (Αιγές), τον ναό της Αφροδίτης (Γόλγοι) και πολλούς άλλους ναούς σε ολόκληρη της αυτοκρατορία.

Σε προσωπικό επίπεδο, ο Κωνσταντίνος κατά τους χριστιανούς ιστορικούς, “διήγε μία χριστιανική οικογενειακή ζωή”. Πράγματι, μέσα στην πίεση των πολλών καθηκόντων του, πρόλαβε να κρεμάσει τον πεθερό του αυτοκράτορα Μαξιμιανό, να στραγγαλίσει τους γαμπρούς του Λικίνιο και Βασσιανό, έκανε δούλο τον γιό τού Λικινίου (μετά τον μαστίγωσε και τον δολοφόνησε), δηλητηρίασε τον ίδιο του τον γιό Κρίσπο μαζί με όλους τους φίλους του και έπνιξε στο μπάνιο την σύζυγό του Φαύστα.

Το δίκαιο την περίοδο των χριστιανών αυτοκρατόρων, με προεξέχοντα τον Κωνσταντίνο, γνώρισε μεγάλη παρακμή σε σχέση με την Αρχαιότητα. Παρ’ όλο που κατέστησε δυσκολότερη την αποπομπή της συζύγου, προστάτευσε τους οφειλέτες από τους πιστωτές, η σταύρωση αντικαταστάθηκε με απαγχονισμό (μόνο για την αριστοκρατία), καταργήθηκε το σημάδεμα του προσώπου των δούλων από τους ιδιοκτήτες, ταυτόχρονα αυστηροποιούνται σημαντικά οι διατάξεις, επανακάμπτει εντονότερα η θανατική ποινή, οι φρικτές εκτελέσεις (πυρά, σάκκοι με φίδια, κατάποση υγρού μολυβιού, …) για τα αδικήματα της απαγωγής νύφης, δραπέτευσης, περίθαλψης καταζητούμενων, παραχάραξης νομισμάτων, αιμομιξίας, παρασκευής ερωτικών και άλλων φίλτρων, συκοφαντίας, μοιχείας, δηλητηρίασης, οι σεξουαλικές σχέσεις με δούλους, ο προσηλυτισμός στον ιουδαϊσμό, κ.α.. Τονίζεται ότι οχύρωσε νομικά τον θεσμό της δουλείας, καθώς ήταν βασική απαίτηση του κλήρου, λόγω της ανάγκης εργατικών χεριών για τα τεράστια κτήματα της Εκκλησίας.

Ο Κωνσταντίνος ανέδειξε μία νέα κυρίαρχη τάξη, τον χριστιανικό κλήρο, διατηρώντας ωστόσο τις παλαιές συνήθειες για πόλεμο (χρησιμοποιώντας ακόμη και μισθοφόρους “βάρβαρους”) και εκμετάλλευση του λαού. Κατάλαβε ταχύτατα ότι ανατρέφοντας, νομιμοποιώντας, στηρίζοντας και προστατεύοντας μία ενιαία Εκκλησία, έναντι αποστατών, εβραίων και ειδωλολατρών, ενίσχυε την δική του θέση: μία ενιαία αυτοκρατορία ήταν πολύ πιο εύκολο να διοικηθεί από μία διασπασμένη.

Ο Κωνσταντίνος διέπραξε την ίδια κουτοπονηριά που έκαναν πολλά σημαντικά πρόσωπα της αυτοκρατορίας (έως το 400 μ.Χ.). Όλοι αυτοί, ενώ δήλωναν και λειτουργούσαν ως “χριστιανοί” ανέβαλαν μέχρι λίγο πριν τον θάνατό τους την βάπτιση. Η αναβολή αυτή τους επέτρεπε να ζουν έκλυτα, να σφάζουν ολόκληρους λαούς και να χρησιμοποιούν το ιερό λουτρό της βάπτισης εκ των υστέρων, ως καθαρτήριο των εγκλημάτων τους, έναντι του Θεού…

Η Ανατολική Εκκλησία ανακήρυξε τον Κωνσταντίνο Άγιο. Η Δυτική απέφυγε, φοβούμενη την κατακραυγή, καθώς το άτομο αυτό, είχε δολοφονήσει δεκάδες χιλιάδες αθώους ανθρώπους και την μισή οικογένειά του…