Ο Φλόιντ και ο Ζακ τους... κόβουν την ανάσα

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 18.06.20 ]

Η πλειοψηφία τα παίρνει όλα. Αυτή η αντίληψη διαχέεται από τα μέσα της κυβερνητικής προπαγάνδας. Φτάνουν μάλιστα ως το σημείο να «φυσικοποιούν την αδικία», αφού κατά τη γνώμη τους η πλειοψηφία "αποφάσισε". Έτσι η νομιμοποίηση πασίδηλα παράνομων πράξεων οδηγεί στο παράδοξο σύμφωνα με το οποίο κάθε κυβέρνηση να αντιμετωπίζει το δίκαιο κατά τα συμφέροντά της και στο όνομα της πλειοψηφίας (βλέπε θαλασσοδάνεια, υπόθεση Novartis αλλά και ιδιοτελής και αυθαίρετος τρόπος επιχορήγησης των μίντια). Το πράγμα γίνεται ακόμα περισσότερο επικίνδυνο όταν στο όνομα της νομιμότητας και μάλιστα της συνταγματικής αφαιρούνται δημοκρατικά δικαιώματα, όπως αυτό του συνέρχεσθαι (με την πρόθεση περιορισμού των διαδηλώσεων).

Ο κανόνας της πλειοψηφίας επινοήθηκε στα μοναστήρια. Κι ενώ στην Ευρώπη η συλλογικότητα, αρχικά, είναι ιερή ως πυρήνας του έθνους-κράτους και η λατρεία του Εγώ θεωρείται μία «εκτροπή», μία ιδιώτευση, μία αναχώρηση από την Πόλη, στον «νέο κόσμο», στις ΗΠΑ, το άτομο θα καταστεί «ιερό» και οι μειοψηφίες των προτεσταντικών κλάδων θα έχουν την δική τους ευκαιρία. Έτσι, θα αναγνωριστεί το δικαίωμα της μειοψηφίας να μην υπακούει στην πλειοψηφία.

Αλλά ποιο θα είναι το πλαίσιο και το όριο της ανυπακοής της μειοψηφίας έναντι της πλειοψηφίας; Ο Γ. Χάμπερμας επισημαίνει ότι σε μία δημοκρατία «κανείς(σ.σ. ούτε η πλειοψηφία) δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων». Στη δημοκρατία τα όρια αυτά καθορίζονται με βάση τους κοινούς αξιολογικούς προσανατολισμούς που βρίσκουν την έκφρασή τους στο Σύνταγμα. Αλλά ακόμη και η υπέρβαση των ορίων, αυτό που αποκαλείται «ειρηνική ανυπακοή», καθορίζεται ομοίως από το Σύνταγμα. Υπ’ αυτή την οπτική το Σύνταγμα ανέχεται ακόμη και τους αντιπάλους της δημοκρατίας, όπως τους «βλέπει» η πλειοψηφία, οι οποίοι αύριο θα μπορούσαν να αποδειχθούν οι πραγματικοί φίλοι της. Ως παράδειγμα παρατίθεται η αναρρίχηση του Χίτλερ στην εξουσία. Ποιος είχε δίκιο η πλειοψηφία που ανέβασε τον Χίτλερ στην εξουσία ή η μειοψηφία που με όλες τις προσωπικές διακινδυνεύσεις και συνέπειες τον αρνήθηκε και αντιστάθηκε στον ναζισμό; Επιπλέον, οι μειοψηφίες είναι αυτές που είναι υπεύθυνες για όλους τους νεωτερισμούς, είναι αυτές που εισαγάγουν αυτό που αύριο θα γίνει πλειοψηφικό. Και υπ’ αυτή την οπτική πρέπει να προστατεύονται.

Γενικά, μπορεί κάποιος να στρέφεται ακόμα και εναντίον του νόμου, έλεγε ο Χάουαρντ Ζιν, αρκεί η πράξη του να συνάδει με την ευρύτερη έννοια της δικαιοσύνης. Γιατί όταν ο νόμος υπηρετεί την αδικία μπορεί να τον παραβαίνει κανείς.

Η «ανοιχτή κοινότητα» δεν υπόσχεται λέει ο Χάμπερμας μόνο «αλληλεγγύη και μη διακριτική συμπερίληψη, σημαίνει συγχρόνως το ίδιο δικαίωμα του καθενός για ατομικότητα και διαφορετικότητα». Αλλά όλα τα συντάγματα σήμερα, καθώς και οι δυτικές κοινότητες γενικότερα, έχουν παύσει να είναι «ανοιχτά», δηλαδή ανεκτικά στους Άλλους. Το βλέπουμε με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, με τους μαύρους, τους Ρομά, τους γκέι, τους αλλόφυλους και αλλόθρησκους, με τις μειοψηφίες. Το διαπιστώνουμε με τα "strange fruit" που κρέμονται ξανά στα δέντρα της Αμερικής, με τον ρατσισμό και τον φασισμό που είναι παντού, καθώς έχει αμβλυνθεί από "τα πάνω" η απαξίωση και κατ' επέκταση η εσωτερική ανάσχεση που λέγεται ντροπή και ενοχή. Οι «ιεροκήρυκες» της συντήρησης και της αέναης αναπαραγωγής του ίδιου, γράφουν και μιλούν, σήμερα, για την «δικτατορία της διαφορετικότητας»! Είναι αυτοί που "δεν μπορούν να πάρουν ανάσα" από την ύπαρξη των Ζακ, του Παύλου, του Λουκμάν, του Τζορτζ Φλόιντ! Από εδώ προκύπτει η στρέβλωση, η διαστροφή, το μίσος για τον Άλλο, το σοβαρό πρόβλημα της σημερινής κοινωνίας και της δημοκρατίας, την οποία οφείλουμε να υπερασπιστούμε…