του Νίκου Πανέλλη
Ο Αμβρακικός πληρώνει τις αμαρτίες των ανθρώπων και την αδιαφορία της Πολιτείας. Για να συνοψίσουμε τα προβλήματα του Αμβρακικού, θα αναφέρουμε τις επτά πληγές: 1) Φράγματα 2) Υποθαλάσσια σήραγγα 3) Στένωμα του Ακτίου 4) Γεωργική ρύπανση 5) Κτηνοτροφική και Πτηνοτροφική ρύπανση 6) Υπεραλίευση 7) Ιχθυοκαλλιέργειες
Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι μια γεωλογική λεκάνη όπου με την πάροδο των χρόνων μπαζώνεται από την ιλύ που συσσωρεύεται στον πυθμένα του. Αυτή είναι η φυσική ακολουθία ενός Κόλπου. Είναι ο νόμος της φύσης. Δεν είναι οποιοσδήποτε Κόλπος, είναι κλειστός Κόλπος με άνοιγμα 700 μ., για την ανανέωση των νερών του, στο άνοιγμα Άκτιο-Πρέβεζα. Από μετρήσεις που έγιναν από το Πανεπιστήμιο Πατρών, στην υδάτινη στήλη στο στόμιο του Κόλπου, υπάρχουν τρείς στρωματώσεις. Το επιφανειακό στρώμα είναι το γλυκό νερό που βγαίνει στο Ιόνιο, το ενδιάμεσο είναι τα νερά που εισέρχονται από το Ιόνιο και το βαθύτερο που είναι στον πυθμένα, τα νερά του οποίου είναι απομονωμένα και εγκλωβισμένα. Το γλυκό νερό προέρχεται από τα ποτάμια Λούρο, Άραχθο, Βουβό, πηγές, αρδευτικά κανάλια. Τα φράγματα των ποταμών Λούρου και Αράχθου ανέκοψαν την εκροή των γλυκών νερών, που ήταν οι κύριοι ζωοδώτες του Κόλπου. Τα γλυκά νερά που πέφτουν στον Κόλπο προέρχονται από πηγές, μικρά ποτάμια και τα αρδευτικά κανάλια. Τα τελευταία εκτός από τα γλυκά νερά που προέρχονται από τις βροχοπτώσεις, μεταφέρουν ιλύ, ρυπογόνες ουσίες, χημικές ουσίες από λιπάσματα και φυτοφάρμακα που αποπλένονται από τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Τα λιγοστά γλυκά νερά δεν είναι αρκετά και δυσχεραίνεται η ανανέωση των νερών του Κόλπου. Δεν φθάνουν μόνο αυτά, έχουμε τις ιχθυοκαλλιέργειες που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στους απήνεμους όρμους του Κόλπου όπου ρυπαίνουν ασύστολα τον περιβάλλοντα χώρο, από τις ψαροτροφές, κόπρανα και αντιβιοτικά. Ο πυθμένας στις περιοχές που είναι εγκατεστημένοι οι ιχθυοκλωβοί είναι νεκρός, δεν υπάρχει ζωή.
Οι Ιάπωνες, πρωτοπόροι στις ιχθυοκαλλιέργειες, νομοθέτησαν να μεταφέρονται οι ιχθυοκλωβοί κάθε πέντε χρόνια σε άλλα σημεία, για να δίνεται η δυνατότητα στη φύση να αποκαθιστά τον πυθμένα της περιοχής. Στη χώρα μας δυστυχώς, οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται τις ιχθυοκαλλιέργειες έχουν ρίξει άγκυρα, γιατί κάθε μετεγκατάσταση έχει κόστος. Από τα πιο πάνω, μείωση γλυκών νερών και ρύπανση, τα τελευταία χρόνια ο πυθμένας του Κόλπου έχει γίνει ανοξικός δηλ. δεν υπάρχει οξυγόνο, δεν υπάρχει ζωή. Οι μελέτες των Πανεπιστημίου Πατρών, ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., ο Φορέας Διαχείρισης Αμβρακικού, έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, δυστυχώς καμιά κυβέρνηση δεν έχει σκύψει στο πρόβλημα «Αμβρακικός» να ανασύρει από τα συρτάρια τις μελέτες και να εφαρμόσει τις προτάσεις για τη σωτηρία του. Έτσι ο Αμβρακικός αργοπεθαίνει, χωρίς να ιδρώνει το αυτί κανενός. Όσον αφορά τους ιχθυοπληθυσμούς, αυτοί έχουν μειωθεί δραματικά. Εάν εξαιρέσουμε τους γηγενείς, όπως γαρίδα, σουπιές, γοβιοί, τα υπόλοιπα είδη εισέρχονται στον Κόλπο από το Ιόνιο για αναζήτηση τροφής και αναπαραγωγή. Τα ψάρια που εισέρχονται στον Κόλπο είναι ελάχιστα. Αιτία είναι η υποθαλάσσια σήραγγα που ενώνει το Άκτιο με την Πρέβεζα. Η διέλευση των αυτοκινήτων, ευτυχώς που η ταχύτητά τους είναι 50 χλμ την ώρα, δημιουργεί δονήσεις στα νερά, τα ψάρια τρομοκρατούνται κι επιστρέφουν στο Ιόνιο. Που είναι η σαρδέλα Αμβρακικού; Οι ψαράδες που ασχολούνται με το ψάρεμά της μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το ψάρεμα της σαρδέλας τείνει να εξαφανιστεί. Γιατί οι ποσότητες που ψαρεύονται είναι ελάχιστες και επομένως ασύμφορες. Που είναι τα κεφαλοειδή και οι τσιπούρες;
Τέλος της άνοιξης και το καλοκαίρι τα διβάρια των λιμνοθαλασσών άνοιγαν τις μπούκες για να εισέλθει ο γόνος. Επειδή δεν υπάρχει ελεύθερος γόνος, ρίχνουν έτοιμο που αγοράζουν από τους ιχθυοπαραγωγικούς σταθμούς. Που είναι τα χέλια που οι λιμνοθάλασσες εξήγαγαν τόνους; Που είναι τα σαυρίδια, οι γόπες, τα καπόνια, οι μπακαλιάροι, κ.ά. Ελάχιστα έως μηδενικά. Οι εναπομείναντες ψαράδες ασχολούνται με το ψάρεμα της γαρίδας, γλώσσας και σουπιές. Οι τελευταίες έχουν γίνει βορά των ερασιτεχνών αλιέων που την ψαρεύουν όλο τον χρόνο. Οι παλιοί επαγγελματίες ψαράδες ψάρευαν τις σουπιές τρεις φορές τον χρόνο, δίνοντας την ευκαιρία της αναπαραγωγής.
Πηγή: Περιοδικό Έκφραση
