Θα χρεοκοπήσουν την 1η Ιουνίου οι ΗΠΑ;
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 02.05.23 ]Αμερικανικές τράπεζες χρεοκοπούν. Αλλά και οι ίδιες οι ΗΠΑ κινδυνεύουν με χρεοκοπία την 1η Ιουνίου.
Οι αμερικανικές αρχές ανέλαβαν τον έλεγχο της περιφερειακής τράπεζας First Republic τη Δευτέρα, καταγράφοντας έτσι τη δεύτερη μεγαλύτερη χρεοκοπία στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, και πούλησαν το μεγαλύτερο μέρος της στην JPMorgan Chase.
Η χρηματοπιστωτική κρίση συνεχίζεται, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η χρεοκοπία του ίδιου του ομοσπονδιακού κράτους και η επαπειλούμενη «στάση πληρωμών» από την 1η Ιουνίου. Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν προειδοποίησε το Κογκρέσο χθες, Δευτέρα 1 Μαΐου ότι «δεδομένων των τρεχουσών προβλέψεων» η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα μπορούσε να ξεμείνει από χρήματα για να πληρώσει τους λογαριασμούς. Γι’ αυτό η κυβέρνηση Μπάιντεν ζητάει από το Κογκρέσο την αύξηση του ανώτατου ορίου δανεισμού, αφού το τωρινό έχει ήδη καλυφθεί και πλέον δεν έχει δικαίωμα νέου δανεισμού για να καλύψει τις υποχρεώσεις. Για να ψηφιστεί όμως η αύξηση απαιτούνται και οι ψήφοι των Ρεπουμπλικάνων της Βουλής, οι οποίοι απαιτούν ως αντάλλαγμα μεγάλες περικοπές των κοινωνικών δαπανών.
Η προειδοποίηση της υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ για πιθανή χρεοκοπία τον Ιούνιο έχει γίνει ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο. Μιλώντας τότε στη δημοσιογράφο του CNN, Κριστιάν Αμανπούρ, η Γέλεν δήλωσε ότι η χρεοκοπία "Θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβεί τις αρχές Ιουνίου".
Γι’ αυτό ο δημοκρατικός γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, έγραψε τον Γενάρη στο τουίτερ: «Αν και δεν συμφωνώ με τον Τραμπ ουσιαστικά σε τίποτα, έχει δίκιο που λέει: "Σε καμία περίπτωση οι Ρεπουμπλικάνοι δεν πρέπει να ψηφίσουν για να κόψουν ούτε μια δεκάρα από το Medicare ή την Κοινωνική Ασφάλιση". Ας αυξήσουμε τους φόρους στους δισεκατομμυριούχους, όχι να περικόψουμε τα συνταξιοδοτικά επιδόματα.».
Αλλά ποιος αμφιβάλει ότι και πάλι οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι θα πληρώσουν το «χρέος»;
Κι άλλοτε υπήρξε πρόβλημα με το ύψος του χρέους. Και τότε η κινδυνολογία οδήγησε στις περικοπές κοινωνικών προγραμμάτων. Αυτό συνέβη το 1995, το 2011, το 2013 και το 2021, κάθε φορά υπό την προεδρία των Δημοκρατικών που βρίσκονταν υπό την ομηρία ενός Κογκρέσου που ελέγχονταν από τους Ρεπουμπλικάνους.
Θα υπάρξει και τώρα μία συμφωνία των δύο κομμάτων;
Η σημερινή κατάσταση φαίνεται να είναι πολύ πιο δύσκολη από τις προηγούμενες, όπως διαπιστώθηκε με την περίπτωση της εκλογής προέδρου της Βουλής και το χάος που προκλήθηκε. Οι σημερινοί Ρεπουμπλικάνοι, γράφει ο Πολ Κρούγκμαν στους New York Times, «κάνουν τα μέλη του Tea Party – το οποίο είχε χρησιμοποιήσει το ανώτατο όριο του χρέους για να εκβιάσει τον Ομπάμα – να μοιάζουν με λογικούς ανθρώπους». Ο νομπελίστας οικονομολόγος ανησυχεί ότι ένας σημαντικός αριθμός Ρεπουμπλικάνων βουλευτών «μπορεί κάλλιστα να θέλει μια κρίση για να «βλέπει τον κόσμο να καίγεται» υπό τη διακυβέρνηση των Δημοκρατικών».
Όμως, η πίεση στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν προέρχεται μόνο εκ των έσω αλλά και από το εξωτερικό λόγω της σύγκρουσης με την Ρωσία. Ο Εμ. Τοντ έλεγε πρόσφατα στην εφημερίδα Le Figaro:
«Η Αμερική είναι εύθραυστη. Η αντίσταση της ρωσικής οικονομίας σπρώχνει το αμερικανικό αυτοκρατορικό σύστημα στον γκρεμό. Κανείς δεν περίμενε ότι η ρωσική οικονομία θα άντεχε στην «οικονομική ισχύ» του ΝΑΤΟ. Εάν η ρωσική οικονομία αντιστεκόταν επ' αόριστον στις κυρώσεις και κατάφερνε να εξαντλήσει την ευρωπαϊκή οικονομία, εάν άντεχε, υποστηριζόμενη από την Κίνα, οι αμερικανικοί νομισματικοί και χρηματοοικονομικοί έλεγχοι του κόσμου θα κατέρρεαν και μαζί τους η δυνατότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να χρηματοδοτήσουν το τεράστιο εμπορικό τους έλλειμμα. Αυτός ο πόλεμος έχει γίνει λοιπόν υπαρξιακός και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν εγκλωβιστεί στη σύγκρουση όσο και η Ρωσία. Γι' αυτό βρισκόμαστε τώρα σε έναν ατελείωτο πόλεμο, σε μια αντιπαράθεση που το αποτέλεσμα πρέπει να είναι η κατάρρευση του ενός ή του άλλου…».
Τελικά, τις συνέπειες της κατάρρευσης (ή της καθυστέρησης επίτευξης συμφωνίας μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων) θα την πληρώσουν «οι από κάτω» τόσο των ΗΠΑ όσο και των χωρών όλου του κόσμου…