Η απελπισία σκοτώνει

[ Ευάγγελος Αυδίκος / Ελλάδα / 17.05.16 ]

 

   Είναι το κλασικό ερώτημα στον «Άμλετ» του Σαίξπηρ. Το ερώτημα έγινε και φιλοσοφικό και η απάντηση κάθε φορά εξαρτιόταν από τον τρόπο σκέψης και το σύστημα αξιών. Ανήκω σ’ αυτούς που ταυτίζονται με το πρώτο σκέλος του διλήμματος. Η ζωή είναι μια αδιαπραγμάτευτη αξία. Αποκτά νόημα από τη θετική στάση απέναντί της. Η ζωή είναι μια δαιδαλώδης πορεία. Μοιάζει με ένα ποτάμι που διασχίζει πολλούς τόπους. Βουνά και λόφους, λαγκάδια και κάμπους. Άλλοτε στενεύει κι άλλοτε πλαταίνει. Κάποιες φορές γίνεται ορμητικό και σε ξαφνιάζει. Στην κορύφωση της έντασης καταλαγιάζει. Μοιάζει ήρεμο. Ακίνητο.

       Υπάρχουν όμως και οι άνθρωποι που για διάφορους λόγους επιλέγουν τη δεύτερη απάντηση. Στις μέρες μας μεγαλώνει ο αριθμός εκείνων που επιλέγουν την εθελούσια έξοδο. Πίσω από τα αστυνομικά δελτία που ανακοινώνουν την αυτοκτονία συμπολιτών μας κρύβονται δραματικές ιστορίες, γεννήματα της εποχής μας. Κοντεύουν οι ιστορίες αυτές να αποκτήσουν κοινά χαρακτηριστικά. Το δάνειο, η κρίση, η ανεργία, η αδυναμία συντήρησης της οικογένειας, η αδυναμία εξόφλησης του δανείου, η απελπισία, και….

     Ασφαλώς-και ευτυχώς-, δεν καταλήγουν όλοι όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα σε κινήσεις απελπισίας. Όμως, οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Είναι πολλοί εκείνοι που  το σκέφτονται κι αυτό είναι το ανησυχητικό. Διαμορφώνεται ένα κλίμα. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σ’ άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα τρομάζουμε γιατί είναι πρωτοφανής η αύξηση των αυτοκτονιών.

       Κοντά στα οικονομικά προβλήματα,  η ανθρωπιστική κρίση φαίνεται απειλητική. Τρέφεται από την ανεργία, την ανασφάλεια, από την έλλειψη προοπτικής. Λείπουν τα αγκωνάρια, στα οποία ακουμπούσαν οι αδύναμοι άνθρωποι. Οι θεσμοί κοινωνικής πρόνοιας φυτοζωούν, κινδυνεύουν να διαλυθούν. Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κοστίζει πολύ. Έγινε είδος πολυτελείας για τους αδύναμους.

       Χρειάζεται όλοι να σηκώσουμε τα μανίκια. Πρωτίστως, οι υπεύθυνοι. Να μη βλέπουν μόνο τα νούμερα. Ας ακούσουν τους χτύπους της καρδιάς. Μετά, είναι καθήκον όλων μας. Το ενδιαφέρον για τον διπλανό δεν κοστίζει. Ίσα ίσα που θα ζεστάνει και τη δική μας καρδιά.

       *Ο Ευάγγελος Αυδίκος είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας