Είναι η Αμερική...

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 25.08.20 ]

Το τεύχος 31 Αυγούστου-7 Σεπτεμβρίου του περιοδικού TIME έχει ένα αφιέρωμα με τίτλο «Η Νέα Αμερικανική Επανάσταση - Οράματα ενός Μαύρου μέλλοντος που εκπληρώνει την υπόσχεση του έθνους». Σ' αυτό υπάρχουν συζητήσεις και άρθρα σχετικά με την εξέγερση στις ΗΠΑ κατά του ρατσισμού και της προοπτικής ενός δίκαιου μέλλοντος για τους Αφροαμερικανούς.

«Η Αμερική θεμελιώθηκε πάνω στο όνειρο μιας χώρας στην οποία όλοι δημιουργήθηκαν ίσοι και η οποία περιελάμβανε την υπόσχεση ελευθερίας και δικαιοσύνης για όλους» γράφει ο Φάρελ Ουίλιαμς, που επιμελήθηκε το αφιέρωμα, και συνεχίζει: «Όμως, το "όλοι" ποτέ δεν σήμαινε "οι Μαύροι". Όπως οι περισσότεροι Μαύροι Αμερικανοί, καταλαβαίνω ότι το "όλοι" ισχύει μόνον για τα γυαλιά διευρυμένης πραγματικότητας των μετόχων, των διαμεσολαβητών εξουσίας και αυτών που είχαν την τύχη να εκμεταλλευθούν την εισαγωγή μιας εταιρείας στο χρηματιστήριο. Αλλά οι συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες για δίκαιο και λογοδοσία που έχουν κατακλύσει τις πόλεις σε όλη τη χώρα με έκαναν να νιώσω κάτι καινούργιο το οποίο μπορώ να περιγράψω με μία μόνον λέξη: Αμερικανός».

Αυτό είναι το θέμα: «Είμαι Αμερικανός»! Ούτε άνεργος που βρήκε δουλειά, ούτε ηλικιωμένος που βρήκε περίθαλψη, ούτε άστεγος που βρήκε στέγη, ούτε Λατίνος που βρήκε ισοτιμία, ούτε Ινδιάνος που βρήκε ιστορική δικαίωση, ούτε μαύρος που βρήκε δικαιοσύνη. "Είμαι Αμερικανός", αυτή είναι η απάντηση σε κάθε ερώτηση. Το θέμα είναι να νιώσεις «Αμερικανός»!

Η κουλτούρα της αγοράς είναι εδώ και είναι ολοκληρωτική. Ακόμα και όταν κάποιοι αντιστέκονται, στο τέλος κι αυτοί ενσωματώνονται. Όλοι και όλες χωνεύονται και συγχωνεύονται στη μεγάλη χοάνη που λέγεται "Αμερικανισμός". Τώρα το μιντιακό σύστημα ετοιμάζεται να αφομοιώσει και το μεγάλο κίνημα εναντίον του ρατσισμού. Θα το προβάλλει, θα το κάνει μόδα, ύστερα θα το πουλήσει και στο τέλος θα το θάψει σε χώρους υγιειονομικής ταφής. Εδώ είναι όλοι οι προηγούμενοι διωκόμενοι μαζί, η "μάγισσα" μάνα που την καίνε μπροστά στο παιδί της, η κουάκερη και ο σκλάβος, ο Ινδιάνος, η γυναίκα με το «άλικο γράμμα», όλοι είναι εδώ, είναι «οι στρατιές» που έρχονται από τα βάθη της αμερικανικής νύχτας, είναι οι κυνηγημένοι από τους πουριτανούς WASP’s, εκείνους που παραληρούσαν και χιμούσαν κρατώντας τη βίβλο στο ένα χέρι και στο άλλο το σπαθί, είναι τα «παράξενα φρούτα» της Κου Κλουξ Κλαν που κρέμονται από τα δέντρα του αμερικανικού νότου, είναι αυτοί που δοκίμασαν τις ναπάλμ στα μικρά παιδιά του Βιετνάμ, είναι οι σιδερόφραχτοι μπάτσοι του Τραμπ, που πατάνε στον λαιμό τους Τζορτζ Φλόιντ, είναι η Αμερική.

Είναι η Αμερική που ψηφίζει έναν αφροαμερικανό κι ύστερα έναν δισεκατομμυριούχο φασίστα. Σήμερα, πολλοί επικαλούνται τον Ουίτμαν μαζί με τον Χέγκελ για να «σώσουν» την Αμερική, να της χαρίσουν μια νέα "εμπνέουσα αξία". Όσο για τον άνθρωπο, τον Αμερικανό άνθρωπο, αυτός παραμένει «αμετάφραστος» και συνεχώς αντιφάσκων: «Αντιφάσκω; Πολύ καλά τότε, αντιφάσκω,/ (Είμαι ευρύς, περικλείω άφθονα.)», έγραφε ο Ουίτμαν.

Η ερήμωση της αμερικανικής κοινωνίας προέρχεται από την αποβιομηχάνιση και την άνοδο του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Γι' αυτούς τους "Ηδονιστές χωρίς καρδιά" είχε μιλήσει ο Μ. Βέμπερ, για την αποσύνδεση του Νου από την Καρδιά, αυτό το το «ασυγχώρητο αμάρτημα», είχε γράψει ο Ν. Χώθορν στη νουβέλα του «Ήθαν Μπραντ», το ίδιο και η Χάνα Άρεντ, αλλά και η νέα αριστερά το 1960 και πιο πολύ η μαύρη αριστερά. Να τώρα, ένας ιός, η ίδια η φύση έρχεται να δώσει τη λύση και η Αμερική επανέρχεται με όλες τις αντιφάσεις της: «Είμαι από παλιό και νέο, από το ανόητο όσο και από το σοφό («ανήκω κι εγώ σ’ αυτούς τους –Αμερικανούς- μαλάκες», όπως θα πει αργότερα ο Χένρι Τζέημς),/ αδιαφορώντας για τους άλλους, πάντα ανησυχώντας για τους άλλους… Ένας από το Έθνος των πολυάριθμων εθνών, ο ίδιος από το μικρότερο και ο ίδιος από το μεγαλύτερο,/ Νότιος όσο και Βόρειος, φυτευτής ατάραχος και φιλόξενος κάτω στο Οκόνη ζω,/ Αμερικάνος με προορισμό το δρόμο μου, έτοιμος να εμπορευτώ, οι αρθρώσεις μου οι πιο ευλύγιστες αρθρώσεις στη γη και οι πιο άκαμπτες αρθρώσεις στη γη… Κάθε χρώματος και τύπου είμαι εγώ, κάθε τάξης και θρησκείας… Φυλακισμένος, προαγωγός, κακοποιός, δικηγόρος. Γιατρός, κληρικός»(Ουίτμαν). Είναι η Αμερική…