Την Τρίτη, ο Μαμντάνι, αυτός ο τύπος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πέτυχε μια από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην αμερικανική πολιτική σκηνή την εποχή του Ντόναλντ Τραμπ. Νίκησε τον Δημοκρατικό κολοσσό και πρώην κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Άντριου Κουόμο, ο οποίος ήταν υποψήφιος ως ανεξάρτητος, και τον Ρεπουμπλικάνο Κέρτις Σλίβα, για να γίνει ηγέτης της μεγαλύτερης πόλης της χώρας και ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος της.
Ένας δημοκράτης σοσιαλιστής είχε κερδίσει τον έλεγχο της μητρόπολης του καπιταλισμού.
Το έκανε αυτό έχοντας επιτύχει τη μεγαλύτερη προσέλευση ψηφοφόρων στην πόλη εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα. Και αυτό με τη σειρά του επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό χάρη στους εθελοντές του, οι οποίοι συγκεντρώνονταν κάθε βράδυ στο Μπούσγουικ και σε κάθε γωνιά της Νέας Υόρκης για να διαδώσουν το μήνυμα.
Μέχρι τη νύχτα των εκλογών, αυτός ο εθελοντικός στρατός είχε αυξηθεί σε περισσότερα από 100.000 μέλη, καθιστώντας τον τη μεγαλύτερη επιχείρηση πεδίου από οποιαδήποτε πολιτική εκστρατεία στην ιστορία της Νέας Υόρκης. Ο Μαμντάνι απέτισε φόρο τιμής στους εθελοντές στην επινίκια ομιλία του, επαινώντας τους ως μια «ασταμάτητη δύναμη» που με κάθε πόρτα που χτυπούσε και κάθε συζήτηση που κερδήθηκε με κόπο είχε «διαβρώσει τον κυνισμό που έχει έρθει να καθορίσει την πολιτική μας».
Τι κινητοποίησε τους χιλιάδες εθελοντές;
«Ο Ζόραν Μαμντάνι αποτελεί πρότυπο ενός διαφορετικού είδους πολιτικής», δήλωσε στον Guardian ο Μπέρνι Σάντερς, ο Αμερικανός γερουσιαστής από το Βερμόντ, ο οποίος αποτέλεσε την έμπνευση για τη δημοκρατική σοσιαλιστική πολιτική του Μαμντάνι. «Ως δήμαρχος, ο Ζόραν θα είναι υπέρμαχος των εργαζομένων της Νέας Υόρκης. Αυτή η ιδέα μπορεί να τρομάξει το κατεστημένο και την τάξη των δισεκατομμυριούχων, αλλά αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που περισσότεροι από 100.000 εθελοντές συμμετείχαν για να υποστηρίξουν με ενθουσιασμό την εκστρατεία του».
Είχαν επιλέξει επτά τοποθεσίες για να δοκιμάσουν την λειτουργία τους, με ιδιαίτερη έμφαση στις γειτονιές της εργατικής τάξης με σταθερή βάση τα ενοίκια, όπου ο DSA είχε ήδη ισχυρές ρίζες.
Η ιδέα ήταν να δουν αν ο Μαμντάνι θα μπορούσε να κερδίσει έδαφος βασιζόμενος σε μία από τις βασικές πολιτικές του υποσχέσεις: το πάγωμα των ενοικίων στα περίπου 1 εκατομμύριο διαμερίσματα της πόλης με σταθερό ενοίκιο . Εάν αυτή η δοκιμαστική περίοδος λειτουργούσε, τότε θα διεύρυναν την ομάδα-στόχο ώστε να συμπεριλάβουν και άλλους Νεοϋορκέζους.
Ήταν μόλις έξι εβδομάδες μετά την προεδρική νίκη του Τραμπ και ο αριστερός πληθυσμός της Νέας Υόρκης έψαχνε απεγνωσμένα για οποιοδήποτε σημάδι ελπίδας.
Αυτό που είδε ο Λόπεζ εκείνη την ημέρα τον εξέπληξε. Χτυπούσε πόρτες σε μια πολυκατοικία στην Αστόρια όταν άρχισε να μιλάει με μια γυναίκα που ήταν τόσο ενθουσιασμένη με την υπόσχεση για πάγωμα του ενοικίου, παρόλο που η ίδια δεν ζούσε σε διαμέρισμα με σταθερό ενοίκιο, που έβγαλε την τσάντα της και του έδωσε αρκετά δολάρια σε δωρεά.
Έμεινε έκπληκτος. Μέχρι εκείνο το σημείο, η καμπάνια δεν είχε καν δημιουργήσει κανάλι συγκέντρωσης χρημάτων, όμως όταν μίλησε με άλλους διοργανωτές αγώνων, ανέφεραν το ίδιο πράγμα: κι αυτοί είχαν λάβει χαρτονομίσματα των 5, 10 και 20 δολαρίων, εντελώς αυθόρμητα, χωρίς να ζητηθούν.
«Είχαμε βρει χρυσάφι», είπε ο Λόπεζ. «Οι ψηφοφόροι ταυτίζονταν με την εκστρατεία και την υπόσχεσή της να κάνει την πόλη πιο προσιτή και ήθελαν πραγματικά μια εναλλακτική λύση στον Τραμπ. Εμείς αξιοποιούσαμε αυτή την ενέργεια».
Αυτή ήταν η αρχή αυτού που γρήγορα εξελίχθηκε σε μια τεράστια εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων και κινητοποίησης από τη βάση. Ενώ οι αντίπαλοι του Μαμντάνι, με επικεφαλής τον Κουόμο, επικεντρώθηκαν στην προσέλκυση μεγάλων δωρεών από οικονομικά συμφέροντα, ο Μαμντάνι ακολούθησε την οδό των μικρών δωρητών όπως έκανε ο Μπέρνι Σάντερς στην προεδρική του υποψηφιότητα το 2016.
Τον Μάρτιο, μόλις τρεις μήνες μετά την πρώτη δοκιμαστική περίοδο του Δεκεμβρίου, ο Μαμντάνι ανέστειλε τη συγκέντρωση χρημάτων για τις προκριματικές εκλογές, αφού έφτασε το νόμιμο όριο δαπανών σε χρόνο ρεκόρ. Είχε συγκεντρώσει περισσότερα από 8 εκατομμύρια δολάρια από 180.000 δωρητές.
Οι περισσότερες εκστρατείες των υποψηφίων των Δημοκρατικών αφήνουν τη δύσκολη δουλειά να γίνει σε τηλεοπτικές διαφημίσεις 30 δευτερολέπτων, με την άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους να περιορίζεται στις τελευταίες ημέρες των εκλογών. Αυτό έκανε και ο Κουόμο, καθώς ακολούθησε αυτό το συμβατικό πρότυπο, διεξάγοντας μια αδιάφορη εκστρατεία από πάνω προς τα κάτω πληρώνοντας ανθρώπους για να κάνουν την εργασία πεδίου που έκαναν δωρεάν οι ένθερμοι υποστηρικτές του Μαμντάνι.
Ο Μαμντάνι έκανε την εκστρατεία του εκκινώντας από τα κάτω.
Σε μια συνέντευξη με τον Guardian λίγο πριν από τις προκριματικές εκλογές του Ιουνίου, ο Mamdani εξήγησε πώς έβλεπε την εξέγερσή του από τα κάτω προς τα πάνω. Μίλησε δε για την ανάγκη να αλλάξει «η πολιτική παρόρμηση για διδασκαλία με στην ακρόαση».
Εγκαταστάθηκε στις εργατικές γειτονιές και ρωτούσε γιατί ψήφισαν Τραμπ. Η οικονομική απογοήτευση από τον Μπάιντεν ήταν ο λόγος. Γι’ αυτό τα θέματα που τέθηκαν ψηλά στην ατζέντα ήταν το πάγωμα των ενοικίων, τα δωρεάν και γρήγορα λεωφορεία, τα φθηνά παντοπωλεία της πόλης και η δωρεάν φροντίδα παιδιών.
Η επιχείρηση πεδίου σχεδιάστηκε έτσι ώστε να ξανακερδηθούν οι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών που ψήφισαν τον Τραμπ. Τα exit polls από τη βραδιά των εκλογών δείχνουν ότι αυτό λειτούργησε.
Ο Μαμντάνι κέρδισε το Μπρονξ, μια περιοχή που αποτελείται κατά πλειοψηφία από ισπανόφωνους και είχε στραφεί αισθητά υπέρ του Τραμπ, με 11 μονάδες διαφορά.
Αυτό έρχεται να προστεθεί στην τεράστια επιτυχία του με τους νεαρούς ψηφοφόρους, με ένα εκπληκτικό 78% των ατόμων ηλικίας 18 έως 29 ετών να τον υποστηρίζουν.
Μέρος της στρατηγικής για την επαναπροσέλκυση όσων δημοκρατικών ψήφισαν Τραμπ ήταν η έμφαση στην επίδειξη σεβασμού προς όλους. Οι υποψήφιοι ενθαρρύνονταν να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους, χωρίς να τους κρίνουν. «Έχουμε τονίσει ότι είναι σημαντικό να μην επικρίνουμε, να μην υποτιμούμε ανθρώπους που στράφηκαν στον Τραμπ ή που απλώς δεν ψηφίζουν», δήλωσε ο Λόπεζ.
Οι εθελοντές ενθαρρύνθηκαν να συνεισφέρουν ιδέες. Πολλοί προήχθησαν γρήγορα σε υπεύθυνες θέσεις ως επικεφαλής πεδίου και στη συνέχεια ως διευθυντές πεδίου με πραγματική επιρροή στη στρατηγική της εκστρατείας.
«Η προεκλογική εκστρατεία του Μαμντάνι παρέδωσε τα κλειδιά στους υποστηρικτές του με μοναδικούς τρόπους που αντανακλούσαν το νέο πολιτικό περιβάλλον», δήλωσε ο Ρικ Φρόμπεργκ, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά τις προκλήσεις της διεξαγωγής μιας προεκλογικής εκστρατείας για τη δημαρχία στη Νέα Υόρκη. Ήταν ο διευθυντής της εκστρατείας της επιτυχημένης επανεκλογής του Μπιλ Ντε Μπλάζιο το 2017.
«Οι εκστρατείες γενικά αποφεύγουν το ρίσκο», είπε ο Φρόμπεργκ. «Αλλά η εκστρατεία του Μαμντάνι ήταν ριψοκίνδυνη. Επέτρεψαν σε ένα ευρύ φάσμα υποστηρικτών του να αναλάβουν την ευθύνη της εκστρατείας - και αυτή η απόφαση απέδωσε καρπούς».
Η πολιτική εκστρατεία Μαμντάνι με συνδυασμό χρήσης των ΜΚΔ και της παραδοσιακής άμεσης επαφής «πόρτα-πόρτα»
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναμφίβολα αποτελούν σημαντικό μέρος της προσέγγισης του Mamdani. Στη συνέντευξή του στον Guardian, ο υποψήφιος είπε ότι θεωρούσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως έναν τρόπο επίτευξης αυτού που αποκαλεί «πολιτική της μη μετάφρασης», του «αδιαμεσολάβητου» όπως λέει κάποιος στην Ελλάδα. Δηλαδή της άμεσης επαφής του ηγέτη με τους ψηφοφόρους.
«Αυτό σημαίνει ότι μιλάτε απευθείας στους ανθρώπους για τις κρίσεις που αντιμετωπίζουν, χωρίς μεσάζοντες. Μπορούν να βγάλουν τα τηλέφωνά τους και να δουν ένα βίντεο απευθείας από εσάς. Αν σας πω ότι θα παγώσω το ενοίκιό σας, ξέρετε ακριβώς τι ζητώ.»
Ο Μαμντάνι αποδίδει στην Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, βουλευτή της Νέας Υόρκης και επίσης δημοκρατική σοσιαλίστρια, την ευκαιρία να του ανοίξει τα μάτια στις δυνατότητες μιας τέτοιας άμεσης επικοινωνίας. Ήταν το βίντεο κυκλοφορίας της το 2018, με τίτλο «Το θάρρος να αλλάξεις» , που του έδειξε τον δρόμο.
Κατά τη διάρκεια της εκλογικής αναμέτρησης για τη δημαρχία, ο Μαμντάνι έχει αποδείξει ότι είναι μάστορας της φόρμας, κυκλοφορώντας μια σειρά από βίντεο που είναι αστεία, μαχητικά, δημιουργικά, αυτοσαρκαστικά και αυθεντικά - για να μην αναφέρουμε ότι γίνονται πάντα viral. Ωστόσο, αυτό που παρέβλεψε μεγάλο μέρος της κάλυψης των μέσων ενημέρωσης είναι το πόσο στενά συνέδεσε ο Μαμντάνι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το μήνυμα της προσιτής τιμής ενοικίου που διέδωσε ο στρατός των ακτιβιστών εθελοντών του σε όλη την πόλη.
Το ίδιο ισχύει με τη διττή φύση των εκδηλώσεων που διοργάνωσε η καμπάνια, οι οποίες ήταν ταυτόχρονα ψυχαγωγικές και στοχευμένες. Τον Αύγουστο, διοργάνωσαν ένα κυνήγι θησαυρού που προσέλκυσε περίπου 5.000 Νεοϋορκέζους από όλες τις γωνιές της πόλης. Τον περασμένο μήνα, περίπου 1.500 άτομα παρευρέθηκαν σε ένα τουρνουά ποδοσφαίρου στο Κόνι Άιλαντ, όπου ομάδες μικτών φύλων έπαιξαν φιλικούς αγώνες. Και οι δύο εκδηλώσεις έσπασαν τα πρότυπα της σοβαρής πολιτικής, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετούσαν έναν σοβαρό πολιτικό σκοπό - υπογράμμισαν τη δέσμευση και την αγάπη του Μαμντάνι για τη Νέα Υόρκη και προσέλκυσαν στον σκοπό του ανθρώπους που δεν είχαν συμμετάσχει ποτέ πριν στην πολιτική διαδικασία.
Υπάρχει μια ακόμη εντυπωσιακή αντίθεση εδώ μεταξύ της προεκλογικής εκστρατείας του Μαμντάνι και της αποτυχημένης προεδρικής υποψηφιότητας της Χάρις. Και οι δύο υποψήφιοι τόνισαν τη «χαρά» στην ομιλία τους προς τους ψηφοφόρους. Αλλά ενώ ο Μαμντάνι ήταν πάντα εξαιρετικά προσεκτικός ώστε να συνδέει τη «χαρά» του με το όραμά του για τη Νέα Υόρκη, η Χάρις ήταν ανακριβής, αφήνοντας πολλούς ανθρώπους να αναρωτιούνται για ποιο πράγμα ένιωθε τόσο χαρούμενη.
«Η καμπάνια της Χάρις προσπάθησε να θέσει τη χαρά στο επίκεντρο της προεκλογικής της εκστρατείας, αλλά απέτυχε, επειδή έχανε την ουσία» δήλωσε η Ντένια Πέρεζ, η οποία αφιέρωσε μεγάλο μέρος του τρέχοντος έτους κάνοντας προεκλογική εκστρατεία για τον Μαμντάνι. «Στην καμπάνια μας υπήρχε πολλή χαρά, αλλά ήταν πάντα συνδεδεμένη με μια ουσιαστική υπόσχεση αλλαγής που θα κάνει τη ζωή των ανθρώπων ευκολότερη».
Πίσω στους ακτιβιστές του Μπούσγουικ, μπορούσες να δεις αυτή τη διττή έννοια - ψυχαγωγία και στοχευμένη πολιτική - να εκδηλώνεται έντονα. Στους εθελοντές δόθηκαν κάρτες «Zetro» που μιμούνταν τις κάρτες του Μετρό για το μετρό: κάθε φορά που έκαναν εκστρατεία έπαιρναν ένα γραμματόσημο και όταν η κάρτα γέμιζε, ανταμείβονταν με μια δωρεάν αφίσα ή μπλουζάκι Mamdani.
Ο Μαμντάνι «Ήταν πάντα ένας λαμπρός ηγέτης εθελοντών και ακτιβιστών. Τους εκπαίδευσε, τους έδειξε πώς να συνδέονται με τους ψηφοφόρους. Για αυτόν, το πεδίο ήταν ύψιστης σημασίας».
Ο Μαμντάνι πήρε μαζί του την ευαισθησία του διοργανωτή το 2020, όταν εισήλθε στη βουλή της πολιτείας της Νέας Υόρκης εκπροσωπώντας την Αστόρια στο Κουίνς. Μέσα σε ένα χρόνο από την ανάληψη της θέσης, ενώθηκε με έναν οδηγό ταξί, τον Ρίτσαρντ Τσόου, σε μια 15ήμερη απεργία πείνας έξω από το Δημαρχείο ζητώντας ανακούφιση από τα τεράστια χρέη των οδηγών ταξί.
Μια τεράστια εκστρατεία προεκλογικής εκστρατείας για την προσέλκυση μουσουλμάνων και νοτιοασιατών ψηφοφόρων σε όλη την πόλη, η οποία ωθήθηκε από την καταδίκη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα ως γενοκτονία από τον Μαμντανί, απέδωσε επίσης καρπούς.
Η κορυφαία ομάδα του Μαμντάνι δήλωσε στον Guardian ότι ήδη σκεφτόταν σοβαρά πως να αξιοποιήσει τον τεράστιο εθελοντικό στρατό και την ενέργεια που διαθέτει.
Ο Ομπάμα δημιούργησε παρόμοιες κινητικές δυνάμεις στην καμπάνια του «Ναι, μπορούμε!» του 2008, αλλά στη συνέχεια τις άφησε σε μεγάλο βαθμό να διαλυθούν μόλις βρέθηκε στον Λευκό Οίκο. Ο Μαμντάνι είναι αποφασισμένος να μην κάνει το ίδιο λάθος.
Γι' αυτό, μείνετε συντονισμένοι. Σίγουρα θα ακούσουμε περισσότερα από τον στρατό του Μαμντάνι που μετέφερε το μήνυμά του στους ώμους του και το μετέδωσε στους Νεοϋορκέζους, πόρτα-πόρτα.
*Από τον Guardian
