Η πληθυντική οργάνωση της οργής

Η απόπειρα του μοναχικού δρόμου μιας αριστερής διακυβέρνησης είναι σαν να επιχειρεί κανείς να εξέλθει από την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή, νεοφιλελεύθερη μαφία, γράφαμε πριν πέντε χρόνια. Στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε η πεποίθηση της από τα πάνω αλλαγής, η οποία θα λειτουργήσει ως Λυδία λίθος για την αλλαγή στον ευρωπαϊκό νότο και ακολούθως σε όλη την Ευρώπη. Δεν υπήρχε, όμως, καμία διευκρίνιση τι θα γίνει με τον καπιταλισμό, τι θα γίνει σ’ ένα ενδεχόμενο οικονομικού αποκλεισμού της Ελλάδας. Εδώ βρίσκεται η ύλη για την τροφοδοσία του μεγάλου φόβου. Και ο φόβος καλλιεργείται στους «από κάτω», σ’ εκείνους που έχουν ακόμη εργασία, δηλαδή στους εργαζόμενους-«νοικοκυρούληδες», σ’ αυτούς που έχουν δουλειά, που έχουν μία εσωτερική σχέση με το κεφάλαιο ως ζήτηση, κατανάλωση και αγοραστική δύναμη, την περίφημη Μεσαία Τάξη. Αυτή, που βρίσκεται ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, την ορατότητα και την αφάνεια, που αφιονίζεται στην παραμικρή περικοπή υπέρ των ανέργων, των επισφαλώς εργαζομένων, των προσφύγων και όλων των ανθρώπων της ανάγκης. Είναι αυτή, η οποία όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δέχεται έναν μιντιακό βομβαρδισμό «φόβου». Κάθε αναφορά στην ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη παρουσιάζεται ως δική της υποβάθμιση. Κάθε νύξη για ανατροπή του άδικου και εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος εισπράττεται ως δική της καταστροφή καθώς τα μέλη της βρίσκονται σε εξαρτημένη σχέση με το κεφάλαιο.

Αυτή η νέα «Μεσαία Τάξη», λοιπόν, γαλβανισμένη με μπόλικο εθνικισμό, κλιμακωμένο ρατσισμό και κάθε λογής φοβικότητες έρχεται να αντιπαρατεθεί σφοδρά με εκείνους/ες που δεν έχουν εργασία, με τους κατεστραμμένους, τους μετανάστες, τους ομοφυλόφιλους κ.α.. Σ’ αυτή την αντίθεση θα εδράζεται εφεξής ο «εμφύλιος των κάτω». Το έργο παίζεται επιτυχώς επί αιώνες στις ΗΠΑ. Δες και τις «συμμορίες της Νέας Υόρκης» του Σκορτζέζε, που είναι πραγματική ιστορία. Οι «πάνω» βγαίνουν στο μπροστινό μέρος της σκηνής μόνο όταν οι «κάτω» σταματούν τον εμφύλιο και ενώνονται. Τότε το λόγο έχουν τα πραγματικά και όχι τα μιντιακά κανόνια των ολιγαρχών.   

Υπάρχει τρόπος, σήμερα, να υπερβούμε αυτή την εμφύλια αντιπαράθεση; Στις χώρες της Λατινικής Αμερικής μιλούν για τη μετάβαση στον «μετα-καπιταλισμό». Από ποιους και πως θα γίνει αυτή η μετάβαση; Από τις κοινωνικές δυνάμεις και τα κοινωνικά κινήματα μέσα από ένα πλήθος μορφών συλλογικότητας, λένε στη Βολιβία. Οι συλλογικότητες αυτές οργανώνονται σ' ένα ευέλικτο δίκτυο, που είναι σταθερό και οδηγεί σε άλλες μορφές οργάνωσης οι οποίες θα περιλαμβάνουν και μεγάλο αριθμό πολιτών «χωρίς σύνδεση»-sans attaches(ανένταχτων)- στη διαδικασία διαμόρφωσης μιας πληθυντικής μορφής, άμεσης δημοκρατίας. Αυτές οι συλλογικότητες, που ήταν ένα πρωτόγνωρο και σημαντικό πολιτικό φαινόμενο τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, θεωρείται λανθασμένα από κάποιους ότι πρέπει να καταστεί «ενιαίο», «ενικό», δηλαδή ΣΥΡΙΖΑ. Άλλοι υποστηρίζουν την πληθυντική οργάνωση, καθώς και η κοινωνική οργή «μεταφράζεται σε μια πολλαπλότητα κραυγών»(Holloway), σ’ ένα σύμπλεγμα αντίστασης, που μετατοπίζεται συνεχώς, σε μία ετερογένεια συγκρούσεων και ανταγωνισμών, που αντιστοιχούν σε χιλιάδες μορφές αντίστασης και όχι στην «καθαρή» δυαδική αντιπαράθεση: κεφαλαίου-εργασίας.

Η αντίσταση υπάρχει –κατά προβληματικό, αντιφατικό τρόπο στην καθημερινή, ματαίωση όλων των εργαζόμενων, πρωτίστως των νέων, που αγωνίζονται καθημερινά για τη διατήρηση της αξιοπρέπειάς τους. Η μεγάλη αντίσταση, συνεπώς, είναι άδηλη, υπόγεια, αόρατη. Αυτή την αντίσταση πρέπει να φέρει στο φως η Αριστερά, όχι με πατερναλιστικό τρόπο αλλά με σεβασμό στις αποχρώσεις της. Να ενώσει τις κατακερματισμένες αντιστάσεις με το κόκκινο νήμα που λέγεται πραγμοποίηση του ανθρώπου ή, με θετικό τρόπο, Ανθρωπιά.