Χώροι εποπτευόμενου θανάτου

Συζητείται αυτές τις ημέρες στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας “Εκσυγχρονισμός και αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου ιδιωτικών κλινικών, σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Σύσταση Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών και λοιπές διατάξεις”.

Στις “λοιπές διατάξεις” (!) και με βάση τις κατευθύνσεις της ΕΕ:

1. Δημιουργούνται οι λεγόμενοι “Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης–ΧΕΧ” ναρκωτικών ουσιών, όπου κατευθύνονται πιεστικά οι χρήστες στο όνομα της «μείωσης της βλάβης».
2. Ενισχύεται ο ρόλος ιδιωτών και ΜΚΟ στην λειτουργία συμβουλευτικών σταθμών, κέντρων απεξάρτησης και επανένταξης.

Τι απορρέει εμμέσως από την φιλοσοφία και το γράμμα του νομοσχεδίου:

1. Το Κράτος απαξιεί την αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα των «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων, με ποσοστά επιτυχίας άνω του 70%, παρ' όλο που η δράση τους επιβεβαιώνει πως η απεξάρτηση και η κοινωνική επανένταξη των χρηστών είναι πραγματικά εφικτή.
2. Τα δημόσια προγράμματα τα οποία ασχολούνται με την τοξικοεξάρτηση, υποβαθμίζονται ακόμα περισσότερο με την επέκταση της “ευελιξίας” στις σχέσεις εργασίας. Το νομοσχέδιο προβλέπει εργαζόμενους με ημερομηνία λήξης (12μηνα), οι οποίοι θα πληρώνονται από τους ίδιους τους Οργανισμούς με τους λειψούς προϋπολογισμούς.
3. Το Κράτος δεν έχει σκοπό να αντιμετωπίσει στρατηγικά την πρόληψη και την ανάπτυξη σύγχρονων, δημόσιων και δωρεάν δομών απεξάρτησης, με την απαιτούμενη στελέχωση και χρηματοδότηση.

Οι ΧΕΧ αποτελούν απάνθρωπο και εγκληματικό μέτρο διαχείρισης των τοξικοεξαρτώμενων

Με περίσσιο θράσος, άγνοια και ψυχική σκληρότητα οι πολιτικοί όλων των αστικών κομμάτων προβαίνουν σε αυθαίρετες και ψευδοεπιστημονικές “αναλύσεις” και υπερασπίζονται τα ΧΕΧ. Επικαλούνται “το δικαίωμα του κάθε ατόμου να κάνει επιλογές αναφορικά με την υγεία και την ζωή του”, στην κατεύθυνση του σοφίσματος της “ατομικής ευθύνης”, με σαφή στόχο να απαλλάξουν την Πολιτεία από την ευθύνη της πρόληψης και της θεραπείας.

Αυτή η θέση υποκρύπτει την αντίληψή τους ότι οι άνθρωποι οι οποίοι κάνουν ενέσιμη χρήση θεωρούνται ως “τελειωμένη υπόθεση”. Καταδικάζουν συνειδητά τον τοξικοεξαρτώμενο στην διά βίου υποκατάσταση, και την καθήλωσή του στην κατηγορία του ζωντανού–νεκρού, αφαιρώντας του κάθε ελπίδα "ανάστασης".

Υποβιβάζουν το πρωτίστως κοινωνικό πρόβλημα της τοξικοεξάρτησης, σε “ιατρικό” και “δημόσιας τάξης”, προωθούν την νομιμοποίηση των ναρκωτικών και του εμπορίου τους και την εμφύτευση του προβλήματος ως φυσικού φαινομένου στην συνείδηση του λαού.

Το ΚΕΘΕΑ τους απαντά εκ μέρους μας: «Η λειτουργία χώρων ΧΕΧ εγείρει σημαντικά ζητήματα, γιατί μπορεί να ενθαρρύνει την χρήση, να ενισχύσει τοπικά τις ‘πιάτσες’ και να μειώσει το κίνητρο για θεραπεία. Παρ' όλα αυτά, η δημιουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης προβάλλεται από πολλές πλευρές ως καινοτόμος και "σωτήρια", χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα τα οποία ενισχύουν την αντίθετη άποψη. Η Αθήνα δεν χρειάζεται αποσπασματικά και αμφιλεγόμενα μέτρα. Χρειάζεται έναν μακροπρόθεσμο, ολοκληρωμένο σχεδιασμό, ο οποίος θα αξιολογεί τις ανάγκες και θα προσφέρει όλο το εύρος των υπηρεσιών, ώστε να ανταποκρίνεται στους διαφορετικούς βαθμούς εξάρτησης και κοινωνικού αποκλεισμού του πληθυσμού των χρηστών, αλλά και στις πολλαπλές ανάγκες κάθε ατόμου ξεχωριστά. Διαφορετικά το πρόβλημα θα συνεχίσει να ανακυκλώνεται».

Η διεθνής εμπειρία

«Οι ΧΕΧ αποτελούν μια από τις επιστημονικά τεκμηριωμένες παρεμβάσεις μείωσης της βλάβης (...) Λειτουργούν στην Ευρώπη 3 δεκαετίες», αναφέρεται στο νομοσχέδιο. Η αλήθεια είναι:

Στην ΕΕ λειτουργούν 78 “shooting rooms” (“χώροι για να τρυπιέσαι” ή ΧΕΧ), εκ των οποίων οι 45 βρίσκονται στην Ολλανδία.

Από τα ίδια τα στοιχεία τα οποία δίνει η κυβέρνηση της Ολλανδίας προς το European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA), δεν προκύπτει από πουθενά η αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου ως προς την μείωση της χρήσης ή ως προς την μείωση των θανάτων από ηρωίνη. Αντίθετα, διαγράφεται σταθερά αύξηση της χρήσης ηρωίνης. Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι λόγω των “shooting rooms” στην Ολλανδία δεν υπάρχει τάση ένταξης χρηστών σε πρόγραμμα θεραπείας.

Ειδικά στην Ελβετία, οι αρχές αναγκάστηκαν να κλείσουν τέτοιο χώρο στο πάρκο της Ζυρίχης, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια μετατράπηκε σε κόλαση ζωντανών-νεκρών.

Η ιστορία της φωτογραφίας. Απεικονίζεται η οροφή τουαλέτας στο ισόγειο μεγάλου πανεπιστημιακού νοσοκομείου της χώρας μας, στο οποίο φιλοξενείται μονάδα ΟΚΑΝΑ υποκαταστάτων ηρωίνης. Η φωτογραφία αποτελεί τραγική απόδειξη ότι η λογική της μεθαδόνης ή της βουπρενορφίνης αντί για ηρωίνη, δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Οι ίδιοι χρήστες οι οποίοι περιμένουν στην σειρά για να πάρουν το υποκατάστατο, οι ίδιοι πάνε 100 μέτρα μακριά και κάνουν ένεση ηρωίνης. Οι ενέσεις είναι τακτοποιημένες και σφηνωμένες στο φωτεινό νέον της οροφής για να επαναχρησιμοποιηθούν. Το Κράτος θέλει να καταργήσει αυτό το τριτοκοσμικό περιβάλλον (τουαλέτες που μυρίζουν ούρα...) με σύγχρονους χώρους και με πραγματική 100% ανόθευτη ηρωίνη και όχι γενόσημα...

Πιστεύετε πραγματικά ότι εάν το παιδί σας το μπλέξουν οι έμποροι του θανάτου (κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο, σας διαβεβαιώνω!), η λύση που σας προσφέρει το Σύστημα («μην ανησυχείτε, πήραμε το παιδί σας από τα αποχωρητήρια και το πήγαμε σε ευπρεπείς χώρους να τρυπιέται!») σας ανακουφίζει;

 *Ο Κώστας Κάππας είναι Μέλος του ΔΣ του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ) Λάρισας