Φαλλοκράτης πατριάρχης δεν γεννιέσαι, γίνεσαι

Να επινοήσουμε εκ νέου τους εαυτούς μας, τα ταυτοτικά του καθενός μας χαρακτηριστικά: γυναίκα δεν γεννιέσαι, γυναίκα γίνεσαι. Αιώνες φαρμάκι, γενιές φαρμάκι, με το φαρμάκι της καταπίεσης ως πρώτο συστατικό, διαμορφώθηκαν στρεβλές, ακρωτηριασμένες συνειδήσεις. Ανθρώπινες υπάρξεις με μοίρα προκαθορισμένη. Με τη μυθολογική θεολογία να συνηγορεί, οι γυναίκες, από το πλευρό και στο πλευρό του ανδρός, ετερόφωτες, προορισμένες κυρίως να γεννούν, με τη διάνοιά τους στραμμένη στον κύκλο της γονιμότητας και της αναπαραγωγής, μένουν εργαλεία στη δούλεψη του αφεντικού. Μιας πατριαρχικής φιγούρας που διαφεντεύει τις τύχες και τις ζωές τους, από το σπίτι στη μίσθια δουλειά και ξανά πίσω στο σπίτι. Φτηνά χέρια για δευτερεύουσες εργασίες, από κούνιας προλετάριες, ακόμα και οι γεννημένες στα βελούδα, άνθρωποι που τους εκμεταλλεύονται οι κατεξοχήν «άνθρωποι»-άνδρες. Με τις μικρές και τις μεγάλες προσωπικές δυστυχίες της καθεμιάς να παραμένουν μια βαθιά πολιτική υπόθεση.

Αλλά και άντρας δεν γεννιέσαι, άντρας γίνεσαι. Αν ο φαλλοκεντρισμός εκλαμβάνει τη γυναίκα ως πραγμοποιημένο ιδιόκτητο του άνδρα–πατέρα-αφέντη, τούτο στηρίζεται στη συνθήκη που επιβάλλει το σύστημα, ίδιο από τη φεουδαρχία ως τον σημερινό εμπράγματο καπιταλισμό. Σύστημα ίδιο, σε ό,τι αφορά τη φυσικοποίηση των ιδιωμάτων που στερεοτυπικά προσδίδει και αναπαράγει στα φύλα, ίδιο και στις κοινωνικές ηθικές αρχές που διαχέει. Οι άντρες που φτιάχνει, όντα ολωσδιόλου εξουσιαστικά, θεωρούν εν τέλει αυτονόητη την εκμετάλλευση του συν-ανθρώπου. Σε όποιο σημείο του πολιτικού φάσματος κι αν τοποθετούνται. Φαλλοκράτης πατριάρχης, λοιπόν, δεν γεννιέσαι, γίνεσαι.

Ζεστό φαγάκι, καθαρό σωβρακάκι, σιδερωμένο πουκαμισάκι: αυτονόητες αντρικές απαιτήσεις, αυτονόητες γυναικείες υποχρεώσεις προς συν-ζυγό και τέκνα. Η «νοικοκυροσύνη» συγκαταλέγεται, ακόμη, στο προσοντολόγιο των γυναικών, οι οποίες επιφορτίζονται τις ευθύνες του σπιτιού, των ασθενών γερόντων, της προκοπής των παιδιών. Το σύστημα για να αναπαράγεται τέτοια θέλει: μοιρασμένους ρόλους, δούλους και αφεντάδες. Κι όπως γεννά τη δούλα, γεννά και τον αφέντη.

Ακόμα και οι σύγχρονες, ψυχαναλυτικού τύπου προσεγγίσεις, ο  φροϊδισμός ή οι αναγνώσεις του Λακάν, ανατροφοδοτούν τους αρχέγονους μύθους της ανδροκρατίας. Αν ο φαλλός μένει το σύμβολο της ισχύος, ο κάτοχός του είναι ο εκ γενετής ισχυρός απέναντι των άλλων όντων.

Θα έπρεπε να είναι αυτονόητοι οι εξεγερτικοί αγώνες των γυναικών. Αλλά όχι. Εκείνο που οι άντρες αδυνατούν να καταλάβουν, όσοι χλευάζουν το κίνημα των φεμινιστριών, είναι πως τούτοι οι αγώνες λειτουργούν απελευθερωτικά και προς τις δύο κατευθύνσεις, και του αρσενικού και του θηλυκού. Διότι ανατροπή των ρόλων σημαίνει πως καλείται πια κανείς να αυτοπροσδιοριστεί, πέρα από τους καταναγκασμούς των στερεότυπων. Και να διαλέξει, μακριά από τη φυσικοποίηση των συστημικών χαρακτηριστικών των φύλων, εκείνα που όντως ορίζουν τον καθένα.

Ένας ριζοσπαστικός φεμινισμός σήμερα, τον καιρό της νεοδεξιάς παλινόρθωσης, κρίνεται περισσότερο απαραίτητος από τις περασμένες δεκαετίες. Η οπισθοχώρηση των δικαιωμάτων των γυναικών, η υποεκπροσώπηση σε θέσεις κλειδιά στη δουλειά και στην πολιτική –και στα κόμματα της αριστεράς-, η συνεχής προβολή από τα ΜΜΕ του προτύπου της «μητερούλας» ενισχύουν τις ανισότητες και τις σχέσεις εξουσίας. Οι δε νέοι φαλλοκράτες που καθημερινά δημιουργούνται αναπαράγουν τη, φανερή ή υποβόσκουσα, βία σε κάθε πλευρά της ζωής.

Οι γυναίκες, στις 8 του Μάρτη, δεν γιορτάζουν. Απεργούν. Στη δουλειά και στο σπίτι. Χωρίς χαμόγελο. Απέναντι στους άντρες, αλλά, ταυτόχρονα, για χάρη τους. Για έναν κόσμο δικαιότερο, για όλα τα φύλα.