Νόαμ Τσόμσκι: Ένας μεγάλος στοχαστής και ακτιβιστής

Χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους πιο σημαντικούς διανοητές και πολιτικούς ακτιβιστές του καιρού μας. Στο πρόσωπό του επιβεβαιώνεται η άποψη  ότι η διάνοια και η διαφωνία πάνε μαζί και ότι η ζωτική πρόκληση της εποχής μας είναι να διατηρήσουμε ένα απείθαρχο πνεύμα.

Πρόκειται για τον  Noam Chomsky(7.12.1928-), τον Αμερικανό γλωσσολόγο, φιλόσοφο, γνωστικό επιστήμονα, ιστορικό, κοινωνικό κριτικό.  Μεγάλωσε στην γειτονιά East Oak Lane της Φιλαδέλφειας της Πενσυλβάνιας. Οι γονείς του ήταν Ρώσοι μετανάστες εβραϊκής καταγωγής.

Ήταν Καθηγητής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας, όπου εργάστηκε για πάνω από 50 χρόνια και συνεχίζει να διδάσκει σχετικά με την πολιτική και τις παγκόσμιες κρίσεις στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Έχει γράψει πάνω από 100 βιβλία. Έχει περιγραφεί ως ο «πατέρας της σύγχρονης γλωσσολογίας» και το έργο του έχει επηρεάσει τομείς όπως η επιστήμη των υπολογιστών, τα μαθηματικά και η ψυχολογία. Μετά τη δημοσίευση του πρώτου βιβλίου του για τη γλωσσολογία, ο Τσόμσκι έγινε μαχητικός κριτικός του πολέμου του Βιετνάμ και έκτοτε συνέχισε να δημοσιεύει βιβλία πολιτικής κριτικής. Έχει γίνει γνωστός για την κριτική του στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, τον κρατικό καπιταλισμό και τα ΜΜΕ.

Οι πολιτικές απόψεις του  επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας του όταν άκουγε πολιτικές συζητήσεις στο περίπτερο του θείου του στη Νέα Υόρκη. Έγραψε το πρώτο του άρθρο όταν ήταν δέκα ετών με θέμα την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη μετά την πτώση της Βαρκελώνης στον στρατό του Φράνκο. Όπως έγραψε ο ίδιος, έγινε "ελευθεριακός" αφότου διάβασε το βιβλίο του Όργουελ "Προσκύνημα στην Καταλωνία" που αναφέρεται στον ισπανικό εμφύλιο. Ως αναρχικός υποστηρίζει ότι ο καπιταλισμός είναι εγγενώς εκμεταλλευτικός και επικίνδυνος  και προτείνει την οργάνωση σε συνδικάτα,  καθένα από τα οποία θα μπορεί να καταλήξει σε συλλογικές αποφάσεις με μια μορφή άμεσης δημοκρατίας (αναρχοσυνδικαλισμός). Οι δομές της κυριαρχίας και του ελέγχου δεν είναι αυτοδικαίως αιτιολογημένες, υποστηρίζει. Έχουν ένα βάρος απόδειξης και όταν αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί, όπως συμβαίνει συνήθως, θα πρέπει να καταργηθούν, μια αρχή που κυριαρχεί από τις οικογένειες  έως τις διεθνείς υποθέσεις. Τα βήματα προς ένα πιο δημοκρατικό σύστημα θα είναι πάντοτε περιορισμένα, εφόσον η οικονομική δύναμη είναι συγκεντρωμένη στα χέρια μιας μειοψηφίας.  

Ακόμα και σήμερα προειδοποιεί σθεναρά ότι η θέση του Τραμπ για την κλιματική αλλαγή και τα πυρηνικά όπλα θέτουν σε κίνδυνο την επιβίωση της ανθρωπότητας. «Κάθε περιοδικό», λέει, «θα πρέπει να έχει καθημερινά ως επικεφαλίδα  ότι κατευθυνόμαστε προς την ολική καταστροφή. Σε μερικές γενιές, η οργανωμένη ανθρώπινη κοινωνία μπορεί να μην επιβιώσει. Αυτό πρέπει να εισχωρεί συνεχώς στα ανθρώπινα κεφάλια. Η σημερινή γενιά πρέπει να αποφασίσει εάν η ανθρώπινη κοινωνία θα επιζήσει σε άλλες δύο γενιές και πρέπει να γίνει γρήγορα, δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Και η αποχώρηση από τις διαπραγματεύσεις του Παρισιού θα πρέπει να θεωρηθεί ως ένα από τα χειρότερα εγκλήματα στην ιστορία». Υποστηρίζει ότι το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι η πιο «επικίνδυνη οργάνωση στην ανθρώπινη ιστορία» και ο κόσμος δεν έχει δει ποτέ μια οργάνωση πιο αποφασισμένη να καταστρέψει τον πλανήτη Γη.

Δεν έπαψε να αναπτύσσει τις απόψεις του για τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» και την άνοδο του νεοφιλελευθερισμού, την κρίση των προσφύγων και τις ρωγμές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις προοπτικές για δίκαιη ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, τον σοβαρό κίνδυνο που αντιπροσωπεύει για την ανθρωπότητα η κλιματική κρίση και τις ελπίδες, τις προοπτικές και τις προκλήσεις της οικοδόμησης ενός νέου πολιτικού συστήματος που θα εγγυάται την ελευθερία και την ισότητα. Ακόμα και σήμερα εναντιώνεται στη δίωξη του Julian Assange ή αναφέρεται στην ελληνική κρίση και στο Brexit. Διερωτάται γιατί θα πρέπει οι Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν τη δύναμη να ελέγχουν τι κάνουν άλλοι σε άλλα μέρη του κόσμου;  Πάντα πίστευε ότι οι διανοούμενοι πρέπει να είναι σε θέση να αποκαλύπτουν τα ψέματα των κυβερνήσεων και να αναλύουν τις κρυφές προθέσεις τους.

Υποστηρίζει ότι μπορούμε είτε να "εγκαταλείψουμε την ελπίδα" είτε να αγωνιστούμε για έναν καλύτερο κόσμο και ο αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο σημαίνει κάτι περισσότερο από απλή αντίσταση: πρέπει να οικοδομήσουμε εναλλακτικές λύσεις για να αντικαταστήσουμε τα σημερινά, ετοιμοθάνατα συστήματα πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.