Η έμφυλη βία καλλιεργείται στην οικογένεια και την εκπαίδευση
[ ARTI news / / 26.09.21 ]Γιατί αυξάνονται οι γυναικοκτονίες; Μήπως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές πλέον δημοσιοποιούνται ενώ παλαιότερα όχι; Ενδεχομένως. Οφείλονται, επίσης, στο γεγονός της μη ανοχής πλέον εκ μέρους των γυναικών της βίας και των φαλλοκρατικών αντιλήψεων, που ασκούνται πάνω τους. Η έμφυλη βία δεν είναι πια ανεκτή καθώς οι κοινωνικοπολιτικές διαδικασίες και οι θεσμοθετημένες πρακτικές με τις αόρατες σχέσεις εξουσίας (σύμφωνα με τις οποίες η γυναίκα ανήκει στον άντρα) δεν είναι πλέον αποδεκτές. Ο περιορισμός μας, πάντως, στο ατομικό επίπεδο και σ' ένα επιφανειακό επίπεδο ψυχολογίας αποπολιτικοποιεί και συγκαλύπτει την κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική διάσταση της έμφυλης βίας, αποκρύπτει τα κοινωνικοοικονομικά συμφραζόμενα στα οποία λειτουργούν οι άνθρωποι, δηλαδή μια σειρά από άξονες, κατηγορίες σχέσεων εξουσίας που συγκροτούν τις κυρίαρχες αντιλήψεις.
Οι συγκαλύψεις και οι αποκρύψεις περιορίζουν την αιτία της βίας στο πεδίο της «ψυχολογίας» των θυτών ή του θύματος, και αφήνουν εκτός εξέτασης το φαλλοκρατικό πλαίσιο που θεωρεί τις γυναίκες (και τους ομοφυλόφιλους) υποδεέστερες. Έτσι, το τελετουργικό επιβολής της ηγεμονικής αρρενωπότητας, το ρατσιστικό, φαλλοκρατικό νταηλίκι που επωάζεται στην ελληνική οικογένεια και την κοινωνία τίθεται εκτός ορατότητας. Το ίδιο και οι πραγματικές αιτίες της έμφυλης βίας.
Οι ουσιοκρατικές φιλοσοφίες χάρη στις οποίες συγκροτείται το υποκείμενο, βοηθούν ενεργά στην αναπαραγωγή ενός συστήματος που αποκλείει βίαια. Συγκεκριμένα, βοηθούν ένα άδικο και βίαιο σύστημα το οποίο με βάση ένα αυθαίρετο κριτήριο αποδίδει σε μερικές πρακτικές συμπεριφορές και λόγους το στάτους του φυσιολογικού, του… κανονικού, και σε άλλες το χαρακτηρισμό αποκλίνον-παθολογικό. Καθημερινά συναντάμε περιστατικά ηθικά νομιμοποιημένης βίας. Επιτρέπουμε να διαχωρίζονται τα άτομα σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που αναγνωρίζονται ως «πραγματικά» ανθρώπινα υποκείμενα, και άρα άξια να είναι ισότιμα μέλη της πολιτικής κοινότητας, και σε αυτά που θεωρούνται μη-ανθρώπινα, «παρεκκλίνοντα»(ομοφυλόφιλοι) ή «υποδεέστερα»(γυναίκες). Σε αυτό το ιεραρχικό/ φαλλοκρατικό μοντέλο κατάταξης μπορεί κάποιος να είναι πάνω ή κάτω από τους άλλους, όχι όμως δίπλα. Δεν νοείται δηλαδή ισότιμη σχέση συνάντησης. Οι ανθρωποκεντρικοί λόγοι επιτρέπουν να οριοθετείται το τι είναι το πολιτισμικά διανοήσιμο ως ανθρώπινο, με αποτέλεσμα κάποιοι άνθρωποι να «αποανθρωποποιούνται» και να μην αναγνωρίζονται ως ισότιμοι, αλλά να θεωρούνται ένα είδος «παρία»(;opoy συμπεριλαμβάνονται και οι πρόσφυγες ως homo sacer). Ο ανθρωπισμός όχι μόνο δεν οδηγεί στην πραγμάτωση του οράματος της καθολικής χειραφέτησης αλλά επιτρέπει την παραγωγή και αναπαραγωγή μιας κοινωνικής πραγματικότητας, βασικό στοιχείο της οποίας αποτελεί η άσκηση βίας πάνω στα σώματα πολλών ανθρώπινων όντων στο όνομα μιας κανονιστικής αντίληψης του ανθρώπινου, μιας κανονιστικής αντίληψης για το τι πρέπει να είναι το ανθρώπινο σώμα.
Η εκπαίδευση στην Ελλάδα θα πρέπει να αμφισβητήσει τις κανονιστικές μορφοποιήσεις και ιδιότητες που έχουν ταξινομηθεί στην κατηγορία «διαφορετικοί», «παρεκκλίνοντες», να άρει το βίαιο αποκλεισμό από το κοινωνικό γίγνεσθαι που υφίστανται άτομα επειδή, τάχα, ο τρόπος ζωής τους «παρεκκλίνει» από το -οριζόμενο αυθαίρετα από τις σχέσεις εξουσίας- «κανονικό» ή «φυσιολογικό». Αντί να νομιμοποιεί δομές εξουσίας που δεν αναγνωρίζουν όλα τα ανθρώπινα όντα ως ανθρώπινα και, κατά συνέπεια, τα αποκλείουν, πρέπει να πρωτοστατήσει σε μια προσπάθεια συγκρότησης μιας νέας ηθικής, η οποία θα προκρίνει τον σεβασμό για τον Άλλο και την άρνηση κάθε είδους βίαιου αποκλεισμού με επίγνωση του ρόλου που διαδραματίζουν οι σχέσεις εξουσίας στη διαμόρφωση των υποκειμένων.