Γιατί η Δύση ηττήθηκε στο Αφγανιστάν;

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 27.08.21 ]

«…Είναι επιτακτικό να τερματιστεί η ανεύθυνη πολιτική επιβολής εξωτερικών αξιών σε άλλους, η επιθυμία οικοδόμησης δημοκρατιών σε άλλες χώρες σύμφωνα με τα «μοντέλα» άλλων εθνών χωρίς να ληφθούν υπόψη ιστορικές, εθνικές ή θρησκευτικές ιδιαιτερότητες και αγνοώντας εντελώς παραδόσεις άλλων εθνών…», δηλώνει ο Bλ. Πούτιν, ασκώντας κριτική στις ΗΠΑ για την πολιτική της «εξαγωγής δημοκρατίας» στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ και αλλού. Ο Πούτιν είναι ένας δικτάτορας, αλλά τα γεγονότα τον επιβεβαιώνουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι «παραδόσεις» νομιμοποιούν τη δικτατορία του Πούτιν, τον φασισμό των Ταλιμπάν και τη «λογική» του αίματος των φανατικών μουσουλμάνων(Isis). Προπάντων, όμως, δεν νομιμοποιούνται οι ΗΠΑ και γενικά η Δύση να παραγνωρίζει τη «διιστορική αξιοπρέπεια των λαών», θέτοντας το δικό της σύστημα «αξιών» ως μοναδικό κριτήριο του πολιτισμού.

Ο Τζον Γκρέι στο βιβλίο του «Αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα» εκτιμά ότι ο ιδιότυπος και ακήρυχτος πόλεμος μεταξύ Δύσης και Ισλάμ είναι ένας πόλεμος αξιακών συστημάτων, ένας θρησκευτικός πόλεμος. Ο δυτικός φονταμενταλισμός όσο και ο ισλαμικός είναι προϊόντα της δυτικής νεωτερικότητας. Ο συγγραφέας δεν μιλάει τόσο για τον χριστιανικό φονταμενταλισμό που αντιστοιχεί στον ισλαμικό φονταμεταλισμό στον οποίο αναφέρεται και ο Γκορ Βιντάλ, αλλά στο γεγονός ότι οι Αμερικανοί πιστεύουν με θρησκευτικό τρόπο πως η αμερικανική κοινωνία είναι το «μοναδικό βιώσιμο μοντέλο» ανθρώπινης ανάπτυξης. Αλλά και στην Ευρώπη, θα προσθέταμε, υπάρχει ένας αντίστοιχος «θρησκευτικός τρόπος», που μπορεί να μην είναι προτεσταντικός αλλά υπερασπίζεται με θρησκευτικό φανατισμό τις «δυτικές αξίες». «Τα κράτη της αγοράς» συνιστούν σήμερα τη μοναδική θεμιτή μορφή διακυβέρνησης σύμφωνα με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Αλλά… το δυτικό μοντέλο ζωής και ανθρώπινης ανάπτυξης δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό και μάλιστα δια της βίας σε λαούς με διαφορετική παράδοση και τρόπο ζωής. Δεν μπορεί, επίσης, να θεωρείται θεμιτός ο θάνατος εκατοντάδων χιλιάδων ιρακινών σ’ έναν πόλεμο που βασίσθηκε στο ψέμα, ή δεκάδων χιλιάδων Σύρων, επειδή, αίφνης, ανακάλυψαν ότι ο Άσαντ είναι δικτάτορας, ενώ στη φιλοαμερικανική Σαουδική Αραβία και αλλού δεν τίθεται θέμα. Πρώτα, λοιπόν, η Δύση είναι αυτή που επιτίθεται για να επιβάλει τις αξίες της (για την ακρίβεια τα συμφέροντά της) με την οπλική της υπεροχή και ύστερα είναι οι «άλλοι» που απαντούν με ό,τι τους απομένει, τη μεταφορά της αντίστασής τους στο έδαφος των επιτιθέμενων χωρών… Έχουμε, δηλαδή, εδώ ένα «διπλό», όπου ο ένας μύθος, ο ένας φανατισμός τροφοδοτεί τον άλλον μέσω της σύγκρουσής τους, ενώ συγχρόνως αλληλοκαθορίζονται και αλληλοκαθρεφτίζονται. Συμπερασματικά, καμία αιτία δεν δικαιολογεί τα απεχθή εγκλήματα της τρομοκρατίας. Αλλά, όπως λέει και ο Γκρέι, όσο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν θα αναγνωρίζουν ότι ο κόσμος εμπεριέχει πολλές, διαφορετικές πραγματικότητες και ταυτότητες, η τρομοκρατία θα εξακολουθεί να υφίσταται με διάφορες μορφές και ο κύκλος του αίματος θα μοιάζει ατέλειωτος. (gpapaso.blogspot.com, Σάββατο, 10 Ιανουαρίου 2015).