Ο Αχέροντας είναι ποταμός της περιφέρειας Ηπείρου και διασχίζει τους Νομούς Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας και Πρέβεζας. Τα νερά του προέρχονται από τα χιόνια του όρους Τόμαρος στο Νομό Ιωαννίνων (μέγιστο υψόμετρο 1.986m), και από τα όρη Σουλίου και Παραμυθιάς Θεσπρωτίας. Σημαντικές πηγές είναι επίσης αυτές του χωριού Βουβοπόταμος κοντά στη Γλυκή. Ο Αχέροντας εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος, στο χωριό Αμμουδιά του Νομού Πρέβεζας, όπου σχηματίζει δέλτα από το οποίο διαμορφώνονται τα δύο κύρια έλη της περιοχής, το έλος της Σπλάντζας και της Βαλανιδορράχης. Ο ποταμός λόγω της παράδοσης και της περιβαλλοντικής αξίας προσελκύει πλήθος επισκεπτών. Το μήκος του είναι 52 χιλιόμετρα.
Η ονομασία του Αχέροντα προέρχεται από τη λέξη «άχος» που σημαίνει θλίψη αναφερόμενη στη θλίψη του θανάτου. Αχέρων είναι ο Ποταμός χωρίς χαρά, ο ποταμός της θλίψης. Μια άλλη άποψη λέει ότι προέρχεται από την αρχαία λέξη «αχός» (=ήχος, βουή, «ηχώ», «αχώ» = εκπέμπω ήχο) και το ρήμα «ρέω», άρα ο ποταμός με την δυνατή ροή.
ο Ομηρος περιγράφει ως πολύ θορυβώδη τη συμβολή των τριών ποταμών (Αχέρων, Κωκυτός, Πυριφλεγέθων) κοντά στο Νεκρομαντείο λέγοντας "Ενθα μέν εις Αχέροντα Πυριφλεγέθων τε ρέουσι Κώκυτος θ'ος δή Στυγός ύδατος έστιν απορρώξ πέτρη τε ξύνεσίς τε δύο ποταμών εριδούπων". H ελεύθερη μετάφραση του Ζήσιμου Σιδέρη λέει: "Και συ στον Άδη πήγαινε, τον καταραχνιασμένο, που μέσα στον Αχέροντα τρέχει ο Πυριφλογάτος, και ο Κωκυτός από τα νερά της Στύγας ξεκομμένος, και οι ποταμοί βροντόλαλα στον ίδιο βράχο σμίγουν". H σημερινή τουλάχιστον συμβολή των 3 αυτών ποταμών κοντά στο Νεκρομαντείο, κάθε άλλο παρά βροντόλαλη είναι. Είναι άκρως ήρεμη (πεδινό έδαφος). Αντιθέτως το Ομηρικό κείμενο παραπέμπει σε φαινόμενα που μάλλον στη Χαράδρα του Αχέροντα και στις Πηγές του Αχέροντα θα δούμε, περιοχές που απέχουν τουλάχιστον 15Km.
Ο Αχέροντας αποτελεί τον ποταμό εκείνο, τον διάπλου του οποίου έκανε, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία ο «ψυχοπομπός» Ερμής παραδίδοντας τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα για να καταλήξουν στο βασίλειο του Άδη. Η κάθε ψυχή, περνώντας από το πορθμείο του Χάροντα, έπρεπε να δώσει από έναν οβολό για τη μεταφορά, ενώ αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση του Μένιππου, τον οποίο αναφέρει ο Λουκιανός, ως τον μοναδικό που διέσχισε τον Αχέροντα χωρίς να πληρώσει. Στο δρόμο του ο ποταμός Αχέρων διασταυρωνόταν με τους Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό, στο σημερινό χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου βρίσκεται το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα. Η αρμοδιότητα του Νεκρομαντείου του Αχέροντα ήταν διαφορετική από αυτή των Δελφών και της Δωδώνης. Ο σκοπός του δεν ήταν η παροχή χρησμού αλλά η διευκόλυνση της επικοινωνίας των επισκεπτών με τις ψυχές των νεκρών συγγενών τους. Αχέρων, Κωκυτός και Πυριφλεγέθων συναποτελούσαν τους τρεις ποταμούς του Άδη, και οι τρεις με θλιβερά ονόματα (Αχέρων = χωρίς χαρά, Πυριφλεγέθων = πύρινος, Κωκυτός = θρήνος) συμβολίζοντας την θλίψη και τους θρήνους του θανάτου και δίνοντας το συμβολισμό της πύρινης κολάσεως, όπως διατηρείται και σήμερα στην Χριστιανική θρησκεία. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση τα νερά του ποταμού ήταν πικρά καθώς ένα "στοιχειό" (τέρας) που ζούσε στις πηγές του δηλητηρίαζε τα νερά. Ο Άγιος Δονάτος (ετυμολογική προέλευση από το Αϊδονεύς, Αϊδονάτος, Αγιος Δονάτος), πολιούχος της Μητρόπολης Παραμυθιάς Θεσπρωτίας, σκότωσε το στοιχειό και τα νερά του Αχέροντα έγιναν γλυκά, έτσι πήρε και το όνομά του το χωριό Γλυκή. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από την αρχαία Ελληνική μυθολογία που μαρτυρά τη συνέχεια αυτής στη σύγχρονη πλέον λαϊκή παράδοση είναι το εξής: Κατά την τιτανομαχία οι Τιτάνες έπιναν νερό από τον Αχέροντα για να ξεδιψάσουν γεγονός που προκάλεσε την οργή του Δία ο οποίος μαύρισε και πίκρανε τα νερά του.
Προχωρώντας καθοδικά από τη στροφή του ποταμού στην πέτρινη γέφυρα της «Σκάλας Τζαβέλαινας» και, περνώντας από τη θέση «Πηγές του Αχέροντα» μετά από 2 χλμ φθάνουμε στη μεταλλική γέφυρα της Γλυκής. Είναι το πιο γνωστό τμήμα του Αχέροντα. Έχει τουριστικό ενδιαφέρον, γιατί περιέχει το πρώτο στενό πέρασμα («Πύλες Α’»), το οποίο διαφέρει από τα άλλα δύο στενά ως προς τη διάμετρο του εύρους και ως προς την διαμόρφωση. Το συνολικό μήκος του τέταρτου τμήματος είναι περίπου 6 χλμ. Καθοδικά, μετά την πέτρινη γέφυρα στη σκάλα Τζαβέλαινας βρίσκονται τα πρώτα στενά του Αχέροντα. Στη συνέχεια απαιτείται εναλλαγή βάδισης κολύμβησης και το μέγιστο βάθος υδάτων φτάνει τα 2,5μ. Η έξοδος του φαραγγιού βρίσκεται στη θέση «Πηγές του Αχέροντα». Οι «Πηγές του Αχέροντα» (νερό αναβλύζει από τη γη στη βάση μεγάλου βράχου) ανήκουν στην κοινότητα Βουβοπόταμου Πρέβεζας. Μετά τις πηγές ο Αχέρων σχηματίζει μαιάνδρους μήκους 2 χλμ σε μια μικρή κοιλάδα και καταλήγει στη Γλυκή. Τα επόμενα δύο χιλιόμετρα μετά τις «Πηγές του Αχέροντα» είναι βατά και προσφέρονται για απλή πεζοπορία.
Μετά τη Γλυκή, ακολουθεί ένα μεγαλύτερο τμήμα του ποταμού μήκους περίπου 12-14 χλμ που τελειώνει στη γέφυρα Μεσοπόταμου στην Εθνική Οδό Πρέβεζας-Ηγουμενίτσας. Εδώ σε ένα λόφο βρίσκεται το Αρχαίο Νεκρομαντείο και η Αρχαία Εφύρα.
Μετά τον Μεσοπόταμο, ακολουθεί ένα πιο πλατύ τμήμα του ποταμού που είναι πλωτό. Στο τέλος αυτού του τμήματος ο Αχέρων δέχεται τα ήρεμα νερά δύο παραποτάμων του, του Κωκυτού (λίγο μετά το Νεκρομαντείο) και του Βωβού στη συνέχεια (ή ίσως Πυριφλεγέθοντα). Η ονομασία «Φανάρι» για τον ομώνυμο Δήμο, προέρχεται από το Μεγάλο Φάρο στήν Αμμουδιά (Χειμέριον Άκρον) και τα πολλά φανάρια πού ήταν παλαιότερα τοποθετημένα παραποταμίως για να καθοδηγούνται τη νύκτα τα πλοιάρια. Στα πέντε τελευταία του χιλιόμετρα μέχρι τις εκβολές του ο ποταμός Αχέρων είναι πλωτός. Τέσσερις βαρκάρηδες κάνουν τουριστικές διαδρομές τους καλοκαιρινούς μήνες με έδρα την Αμμουδιά. Επίσης στο δέλτα του, γίνεται από το 2010 ξενάγηση με κανό-καγιάκ. Στο τελευταίο αυτό τμήμα υπάρχει μια παραποτάμια πεζοπορική διαδρομή 4 χλμ, δίπλα στο "Δάσος της Περσεφόνης". Στις εκβολές υπάρχει η θαλάσσια παραλία του χωριού Αμμουδιά, με αφθονία ψαροταβερνών και πολλά μικρά ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Τέλος στο τελευταίο τμήμα του Αχέροντα («Δάσος της Περσεφόνης») χαρακτηριστικές είναι οι, κρεμάμενες από τις ιτιές, αηδονοφωλιές. Στις βραχώδεις πλαγιές των στενών του Αχέροντα φωλιάζουν πολλά είδη αρπακτικών πουλιών, όπως γερακίνες, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, ασπροπάρηδες και φιδαετοί. Στην ευρύτερη περιοχή συχνά συναντώνται όρνια, πετρίτες, σπιζαετοί και χρυσαετοί. Μεγάλα θηλαστικά, όπως λύκοι και αγριογούρουνα, αναζητούν τροφή και καταφύγιο στις δασωμένες πλαγιές του φαραγγιού, ενώ άλλα θηλαστικά της περιοχής των στενών είναι η αλεπού, ο ασβός, το κουνάβι, η νυφίτσα, η αγριόγατα, ο δασοποντικός κ.ά. Στα νερά του Αχέροντα αναπαράγονται περισσότερα από εννέα είδη ψαριών, ένα από τα οποία είναι ο αχερωνογοβιός, ενδημικό είδος του Αχέροντα.
Τη χλωρίδα των στενών συνθέτουν ασφάκες, σπάρτα, λαδανιές, φτέρες, πλατάνια, ιτιές, αριές και άλλα 180 είδη φυτών και δένδρων. Ανάμεσά τους υπάρχουν και πολλά σπάνια, όπως η μόλτκια η πετρώδης, η σκαβιόζα η ηπειρωτική, η σκουτελλάρια η λειμώνιος και αρκετά είδη που φύονται αποκλειστικά στην Ελλάδα, όπως τα Cerastium brachypelatum ssp. pindigenum και Crepis hellenica ssp. hellenica.
