Η αριστερή μελαγχολία...

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 09.01.22 ]

Η αριστερή μελαγχολία αντιπροσωπεύει μια άρνηση να συμφιλιωθεί κανείς με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του παρόντος, γράφει ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, με την ιστορία που οδεύει προς την άβυσσο (και παριστάνεται με τον Angelus Novus στον πίνακα του Klee). Ο άγγελος της ιστορίας ωθείται από μια θύελλα προς μια καθορισμένη κατεύθυνση, προς το μέλλον. Η θύελλα αυτή είναι  τόσο δυνατή που παγιδεύει τα φτερά του και δεν του επιτρέπει να τα κλείσει, δηλαδή να σταματήσει την προκαθορισμένη και ιλιγγιώδη πορεία της ιστορίας προς την άβυσσο. Σε αυτή την αλληγορία ο Μπένγιαμιν μας προτείνει να τραβήξουμε το φρένο της ιστορίας, να σταματήσουμε αυτή την κίνηση που οδηγεί στην καταστροφή και να δώσουμε ριζικές λύσεις τώρα.

Αν η αριστερά θέλει να είναι η «λύση», οφείλει να διατυπώσει με σαφήνεια τους στόχους της και να αποτελέσει πραγματικά μια εναλλακτική λύση στο σύστημα της αγοράς, να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα όπως ποιος είναι ο άνθρωπος, ποια η αλήθεια, και ποιο το νόημα της επανάστασης που θα μετατρέψει τον άνθρωπο σε υποκείμενο της ιστορίας. Να μπορεί να δει την κρίση ως ιστορική ευκαιρία για να δημιουργήσει νέα πολιτική, νέες κοινωνικές σχέσεις, νέο τρόπο σκέψης και νέες μορφές πολιτικής συστράτευσης, αίροντας τις συνθήκες του φόβου και τις πολιτικές επενδύσεις σ’ αυτόν.

Όταν η αριστερά εμμένει στην εξαπάτηση ή στην συγκυρία, τότε χάνει την απελευθερωτική της δύναμη και γίνεται μέρος του ισχύοντος συστήματος, ενισχύοντας την κίνηση προς το χάος.