Ιταλίδα ερευνήτρια που ασχολείται με τα αρχεία ενός παλιού τυπογραφείου του Λιβόρνου ίσως να έχει στα χέρια της και την απάντηση για ένα από τα πιο… γοητευτικά μυστήρια της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας: Το όνομα του συγγραφέα της «Ελληνικής Νομαρχίας» του ανατρεπτικού κειμένου που θεωρείται από πολλούς και επαναστατικό μανιφέστο του νεοελληνικού διαφωτισμού, οι πολιτικοκοινωνικές διεργασίες του οποίου συνέβαλαν καθοριστικά στην Εθνεγερσία.
Μια αναφορά της διευθύντριας Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Δέσποινας Βλάμη στο διεθνές συνέδριο «Παροικιακός Ελληνισμός και Επανάσταση του 1821» που διοργανώνει στην Βενετία το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών «πυροδότησε» νέο ενδιαφέρον σχετικά με τον εντοπισμό του συγγραφέα και το κατά πόσον θα μπορούσε να ξεδιαλυθεί το μυστήριο γύρω από την ταυτότητά του.
Η κ. Βλάμη, παρουσίασε στο συνέδριο της Βενετίας στοιχεία για την «συμβολή της ελληνικής κοινότητας του Λιβόρνο στην επανάσταση του 1821, υπό τον τίτλο «Στοχάσου και Αρκεί», τις τρεις λέξεις δηλαδή που σημειώνει στην πρώτη σελίδα της Ελληνικής Νομαρχίας ο ανώνυμος συγγραφέας της, μια εύστοχη σύνδεση καθώς τα τελευταία χρόνια οι έρευνες έχουν καταλήξει ότι η «Ελληνική Νομαρχία» τυπώθηκε σε τυπογραφείο του Λιβόρνο.
«Αυτό είναι πλέον επιβεβαιωμένο» είπε η κ. Βλάμη. Γίνεται μία προσπάθεια -πρόσθεσε, να βρεθεί ποιος έχει γράψει το βιβλίο αυτό. Έχουν πει διάφοροι για διάφορους όσον αφορά τον συγγραφέα. Άλλος έχει πει για τον Περραιβό, άλλος για τον Μπαλή… Στην πραγματικότητα για να βρει κάποιος την απάντηση πρέπει να κοιτάξει το αρχείο του τυπογραφείου του Τοmmaso Masi του Λιβόρνο. Εκεί εκδόθηκε. Αυτό το τυπογραφείο ήταν το τυπογραφείο της Συναδελφότητας, είναι το τυπογραφείο που εκδίδει όλα της τα έργα και σίγουρα υπήρχε κάποια σχέση…», συμπλήρωσε.
Όπως ανέφερε η ίδια «αυτήν την περίοδο μια Ιταλίδα ερευνήτρια ασχολείται με το τυπογραφείο αυτό. Αν μέσα στο αρχείο του τυπογραφείου βρεθεί εκείνη η έκδοση του 1806 και ποιος ηταν ο χορηγός δηλ ποιος πλήρωσε για την έκδοση θα μπορέσουμε να βρούμε ποιος το έγραψε. Αλλος εικάζει ότι ο συγγραφέας είναι ένας έμπορος…Στο αρχείο όμως του Masi, που υπάρχει , για να είμαστε απολύτως σίγουροι, πρέπει να βρούμε ποιος χρηματοδότησε αυτή την έκδοση γιατί πιθανότατα θα είναι κι αυτός που το έγραψε ή θα ήταν κάποιος πολύ κοντά στο συγγραφέα…».
Ενδεχομένως, σύμφωνα με την κ. Βλάμη, από την έρευνα στο αρχείο να προκύψει και ο αριθμός των αντιτύπων που διακινήθηκαν.
Μέχρι σήμερα η συγγραφική πατρότητα του βιβλίου έχει αποδοθεί σε πολλούς γνωστούς και λιγότερο γνωστούς λόγιους κι αγωνιστές της προεπαναστατικής περιόδου. Μεταξύ αυτών οι Αδ. Κοραής, Ι.Κωλέττης, Κ. Οικονόμου, Χριστόφορος Περραιβός, Αθ. Ψαλλίδας, Γ. Καλαράς, ο έμπορος Σπυρίδωνας Σπάχος από τα Γιάννενα αλλά καμία υποψηφιότητα τελικά δεν έχει ταυτιστεί παρά του «Ανονίμου του Έλληνος» όπως υπογράφει ανορθόγραφα στο εξώφυλλό του. Οι συχνές αναφορές σε ιατρικά θέματα και στην Ήπειρο έκαναν πολλούς να εικάζουν ότι ο ανώνυμος συγγραφέας ήταν γιατρός ή τουλάχιστον Ηπειρώτης. Όποιος και να ήταν πάντως τύπωσε το βιβλίο τηρώντας όλους τους συνωμοτικούς κανόνες, σε σχήμα μικρών διαστάσεων αποφεύγοντας να βάλει τ όνομά του στο εξώφυλλο ακόμα και την πόλη που εκτυπώθηκε.
